Schoolgeld betalen met een geit: de ruilhandel is terug in Zimbabwe

Het schoolgeld van je kinderen betalen met een schaap of een geit. Het lijkt misschien wat ouderwets, zulke ruilhandel, maar in Zimbabwe is het weer de manier van betalen, goedgekeurd door de regering.

De Zimbabwanen noemen het ook wel de 'geiteneconomie', vertelt correspondent Bram Vermeulen in het NOS Radio 1 Journaal. Het is het resultaat van een enorm geldtekort. "Administraties van de scholen in Zimbabwe kunnen een kakofonie van mekkerende en loeiende dieren verwachten", voorspelt Vermeulen.

Een week geleden kondigde de minister van Financiën al aan dat geiten, schapen of koeien als onderpand mogen dienen bij een banklening. Nu volgt de minister van Onderwijs met de nieuwe betalingsmogelijkheden voor schoolgeld. "En als je geen geiten of schapen hebt, geen nood", zegt Vermeulen. "Dan mag je het schoolgeld ook afdoen met klusjes, zoals de ramen wassen of de auto van de directeur schoonmaken."

"Er is zo weinig geld voorhanden dat ze weer teruggaan naar de ruilhandel", vertelt Vermeulen. Het gaat al tijden slecht met de economie in het land. In 2009 voerde Zimbabwe de Amerikaanse dollar als betaalmiddel in, omdat hun eigen Zimbabwaanse dollar minder waard was geworden dan toiletpapier, legt hij uit. "Ik heb hier thuis nog steeds biljetten liggen van 1 triljoen Zimbabwaanse dollar."

De Amerikaanse dollar heeft de economie heel even geholpen, maar inmiddels is er zo weinig verdiend en geproduceerd dat al die dollars het land weer uit zijn. De industrie is de afgelopen jaren compleet ingestort en er wordt niets geproduceerd waarmee ze buitenlandse valuta kunnen verdienen, zegt Vermeulen. "Daardoor kan je niet meer naar de bank om gewoon geld te pinnen."

De belangrijkste oorzaak van het geldtekort is president Robert Mugabe, zegt Vermeulen. "Zimbabwe heeft de eer de oudste president ter wereld te hebben", vertelt hij. De president is net 93 geworden. Onder zijn leiding werden vele maatregelen in het nadeel van buitenlandse investeerders genomen. Zo maakt de Zimbabwaanse regering vorig jaar bekend dat buitenlandse bedrijven verplicht hun aandelen af moeten staan aan Zimbabwanen.

De Zimbabwaanse president is inmiddels alweer 37 jaar aan de macht en de kans is groot dat daar nog wat jaren bij komen. "Afgelopen weekend zagen we hem weer, toen had hij plots zijn haar afgeschoren", vertelt Vermeulen. "Toen zeiden journalisten: goh, hij ziet er twintig jaar jonger uit. Van opgeven is voorlopig dus nog geen sprake." En van de ruilhandel waarschijnlijk dus ook niet.