NASA maakt unieke beelden van Nederlandse poolreizigster

224 kilometer, een paar ski's, een sneeuwmeter en een enorme slee: tijdens een 24-daagse poolreis, doet de Canadees-Nederlandse klimaatjournalist Bernice Notenboom 1250 metingen voor de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en de Europese tegenhanger ESA. Vandaag is ze op dag 4. De NASA heeft unieke luchtbeelden gemaakt van haar tocht. 

Het gaat om een bijzondere samenwerking die de ruimtevaartorganisaties in staat stellen hun satellieten beter af te stellen. Zo krijgen ze beter inzicht in de ijsdiktes op de Noordpool. 

De ruimtevaartorganisaties meten momenteel met veertien satellieten de hoeveelheid ijs op de Noordpool. Die satellieten kunnen echter niet goed het onderscheid maken tussen sneeuw en ijs. Dat onderscheid is van belang om te kunnen monitoren hoe snel het gebied opwarmt en hoe snel de hoeveelheid zee-ijs verdwijnt.

Daarom is het werk van Notenboom zo belangrijk, zegt ze aan de telefoon in het NOS Radio 1 Journaal terwijl ze drie donzen jassen, handschoenen en een muts draagt (het is daar -35 graden). "Door onze metingen kan de NASA kijken of hun data overeenkomen met onze data. Dat is nog nooit eerder gedaan. Wetenschappers komen nooit zo ver in het noorden."

Maar dat was niet haar enige reden om dit te doen, gaat ze verder. "We gaan te laconiek om met klimaatverandering. Er is te weinig actie. We kunnen niet nog vijf jaar wachten voordat we iets doen. Deze expeditie is ook om mensen wakker te schudden."

Notenboom was al eens eerder in hetzelfde gebied, en ze ziet nu al verschillen. "Bijna overal is eenjarig ijs te zien", vertelt ze. Dat is ijs dat maar een jaar blijft liggen en vervolgens weer smelt. "Ook is er veel meer water. Toen ik met de helikopter naar mijn bestemming vloog, zag ik allemaal enorme open watervlaktes. Dat is echt heel opmerkelijk voor april."

Notenboom maakt de tocht samen met twee Engelse poolreizigers. Ze zijn 1 april vertrokken. De verwachting is dat ze de Noordpool op 24 april bereiken. Dan zullen ze terugvliegen naar Spitsbergen. Daar ontmoeten ze de ceo's van 66 bedrijven, om hen bij te praten over de gevolgen van klimaatverandering. 

IJsberen en kou

De reis is zeker niet zonder gevaren. In 2015 kwamen in het arctische gebied twee Nederlanders om tijdens een expeditie. Zij waren door het ijs gezakt. Ook zij onderzochten de dikte van het ijs om te bekijken wat de invloed van de klimaatverandering is. Notenboom is niet heel bang om door het ijs te zakken, ze ziet vooral het gevaar in van de kou en ijsberen. "Op dit moment is de kou het gevaarlijkst. Voor de ijsberen hebben we een waarschuwingspistool en eventueel een geweer bij ons."

Reageren op dit verhaal? Mail heleen.ekker@nos.nl.