Zuid-Afrika krijgt 'junkstatus', financiële toekomst op het spel
"Zuid-Afrika is in de ogen van buitenlandse investeerders niet veel meer waard dan schroot", zegt correspondent Bram Vermeulen. Twee belangrijke beoordelaars hebben de kredietwaardigheid van het land verlaagd naar de 'junkstatus'. Een maatregel die volgt nadat president Zuma vorige week zijn alom gerespecteerde minister van Financiën had ontslagen.
Dit besluit treft de hele Zuid-Afrikaanse bevolking in de portemonnee.
De minister, Pravin Gordhan, was een van de negen kabinetsleden die het veld moesten ruimen. Gordhan stond bekend als een strenge boekhouder en werd geroemd om zijn stabiele beleid.
"Hij werd gezien als de laatste buffer tegen president Zuma's ambities om de staatskas te plunderen voor zijn zakenvrienden", vertelt Vermeulen in het NOS Radio 1 Journaal. Na het vertrek van de minister van Financiën kelderde de rand en stortte de aandelenmarkt in.
De kredietbeoordelaars hebben weinig vertrouwen meer in de financiële toekomst van Zuid-Afrika. Daarom verlaagde eerst Standard & Poor's en daarna ook Moody's de status van het land. "Dat betekent dat Zuid-Afrika wordt gezien als een risicovolle investering", vertelt Vermeulen. "Een besluit dat de hele bevolking in de portemonnee treft."
Door de 'junkstatus' wordt het voor de staat duurder om geld te lenen. Vermeulen: "En ook voor de Zuid-Afrikanen zelf wordt het duurder om te lenen en om te leven." De verwachting is dat de nieuwe minister van Financiën, de onervaren Malusi Gigaba (45), weinig zal doen tegen de vermeende corruptie en fraude in de regering.
Gigaba liet na zijn aanstelling weten dat hij de Zuid-Afrikaanse economie radicaal wil hervormen. Hij wil zijn economische beleid laten bepalen door het volk, en niet door deskundigen. Maar in het land is er weinig vertrouwen dat hij het beter zal doen dan zijn voorganger Gordhan. In de media klinkt verontwaardiging over de wisseling van de wacht.
Als je geen stromend water hebt, boeit het niet wie de minister van Financiën is.
Voorlopig leidt de kritiek echter niet tot massale demonstraties. De oppositie roept mensen op komende zaterdag de straat op te gaan, maar het lijkt erop dat veel zwarte Zuid-Afrikanen thuisblijven. Vermeulen: "Zij hebben geen zin om in naam van de witte middenklasse te gaan demonstreren tegen Zuma, die zij zien als een zwarte machthebber. Veel Zuid-Afrikanen zijn sceptisch."
En dus blijft de verontwaardiging beperkt tot de middenklasse, zegt de correspondent. "Een groot deel van de Zuid-Afrikaanse bevolking volgt dit gecompliceerde nieuws niet. Als je in een krottenwijk woont en nog steeds geen stromend water hebt, dan boeit het je niet zoveel wie de minister van Financiën is."