Jammer voor de spaarders, maar fijn voor de schuldenmakers

• 

  André Meinema

  Verslaggever economie

Triodos Bank is de eerste Nederlandse bank met een spaarrente van nul procent. De bank voor duurzaamheid volgt met de renteverlaging de andere grote banken. Eind februari verlaagde ABN Amro de spaarrente voor de direct opvraagbare internetspaarrekening met 0,05 procent naar 0,2 procent. Vorige week verlaagde ook de Rabobank de rente naar 0,2 procent. ING Bank houdt de rente nog op 0,25 procent.

Rente is de vergoeding voor geld dat geleend of uitgeleend wordt, maar niet alle rente is hetzelfde. Geld dat voor langere tijd wordt geleend, zoals een hypotheek of een lening, is duurder dan geld voor korte tijd. De rente daarvoor hangt samen met de prijs van geld op de kapitaalmarkten, de obligatierentes.

Spaarrente is een heel ander soort rente, met een andere financieringsbron. Banken geven een vergoeding voor het feit dat ik mijn spaargeld aan hen toevertrouw. Ze lenen mijn spaargeld, betalen daarvoor rente en gebruiken het spaargeld voor onder meer het uitzetten van leningen en kredieten.

Rentemarges

Grootbanken financieren zich zowel met spaargeld als op de kapitaalmarkten, een bank als Triodos leunt helemaal op spaargeld. Dat levert in combinatie met de kredietverlening en het beleggingsbeleid andere rentemarges op. Daarom kiest Triodos voor lagere spaarrentes.

Spaargeld noemen we kort geld, want het is direct opvraagbaar en dus moet de bank direct kunnen leveren. Dit in tegenstelling tot lang geld, zoals hypotheken. Een hypotheek aflossen of oversluiten kost daarom geld, zie de discussie over de boeterente.

De hoogte van de spaarrente wordt bepaald door de geldmarkt en niet de kapitaalmarkt. Het is afgeleid van de 1-maands Euribor-rente, dat is de rente die banken elkaar aanrekenen voor onderlinge leningen. De Euribor is al vijf jaar negatief en bedraagt momenteel min 0,371 procent.

Spaarrente kost geld

De negatieve rente werd lange tijd opgevangen door de rentemarges bij het uitlenen van geld, maar door het beleid van de Europese Centrale Bank van ultralage rente en hard draaiende geldpersen is de rente voor kredieten en hypotheken ook gedaald. Het verlies op spaarrente kan steeds moeilijker goed gemaakt worden, omdat de bank een paar tienden van een procent aan klanten geeft, maar het moet afdekken voor min een paar tienden van een procent. Spaargeld vergoeden kost de bank geld.

Voor Triodos is daarom de bodem bereikt. Voor grootbanken zou een lage rente of een nulrente slecht zijn voor het imago, voor een ideële bank als Triodos speelt dat nauwelijks. Voor verzekeraars liggen de zaken weer anders, omwille van de beleggingsportefeuilles. Zo heeft ASR de rente op de internetspaarrekening juist verhoogd, naar 0,6 procent.

Jammer en fijn

Pas als de ECB stopt met haar opkoopprogramma en de rente gaat verhogen zullen banken ook de spaarrente weer opkrikken. Want dan stijgen de rentes op de kapitaalmarkt en de geldmarkt, gaat de hypotheekrente weer omhoog, worden de rentemarges groter, en is er ruimte voor een hogere spaarrente.

Maar de ECB doet dat pas als de inflatie oploopt en dat wil nog niet best lukken. De economie draait wel goed, maar de kerninflatie is nog te laag. Zolang dat niet verandert blijven de ECB-geldmolens draaien. Het vele geld drukt nu eenmaal de prijs van geld, dus de rente. Jammer voor de spaarders, maar fijn voor de schuldenmakers.