Molenbeek krijgt een Cruyff Court, maar is er nog lang niet
Aan het centrale plein van Molenbeek opent morgen een café. Dat is bijzonder, want in het centrum van Molenbeek zijn de meeste cafés de afgelopen jaren verdwenen. Er zijn in Molenbeek veel theehuizen. Plaatsen waar alcohol wordt geschonken zijn er steeds minder.
Brass’Art wordt een muziek- en cultuurcafé. Het is een tijdelijk, pop-up-café, in het pand waar ooit de terrorist Salah Abdeslam woonde. Initiatiefnemer is de Brusselse theatermaker Mohamed Ouachen. "Mensen moeten weer praten", zegt hij. "Er zijn veel bevolkingsgroepen in Molenbeek, maar ze praten niet met elkaar."
Een jaar na de aanslagen in Brussel probeert Molenbeek op te krabbelen. De aanslagen hebben een zware tol geëist. De wijk kwam bekend te staan als 'hoofdstad van het terrorisme'. Jongeren vertrokken naar Syrië en waren betrokken bij de aanslagen in Brussel en Parijs. Anderen uit Molenbeek verloren dierbaren door de aanslagen.
Cruyff Court
Een jaar later zijn er verbeteringen in de wijk. Er is een nieuw gemeentehuis geopend. Er worden nieuwe woningen gebouwd, vooral langs het kanaal. En er zijn initiatieven van buurtbewoners om de wijk leefbaarder te maken: café Brass'Art, een graffitimuseum, kleine theaterprojecten. Een groep Nederlandse vrijwilligers werkt aan een Cruyff Court voor de gemeente.
Maar Molenbeek is er nog lang niet. Molenbeek blijft een Brusselse probleemwijk. "Een getto", zegt de Molenbeekse wethouder Annalisa Gadaleta zelfs. "Er is veel armoede. Kansarmen worden in Brussel veel te weinig verspreid, anders dan bijvoorbeeld bij jullie in Rotterdam. En de moslimgemeenschap blijft veel te conservatief en gesloten."
De politie in Molenbeek probeert met een zogenaamd 'kanaalplan' de wijk uit te kammen. Veel huizen en moskeeën zijn het afgelopen jaar gecontroleerd. De Belgische politie is talloze huizen binnengevallen op zoek naar terroristen. Er loopt een onderzoek naar 144 verenigingen die een band hebben met radicalisme of terrorisme.
Steeds jonger
Ook lopen er nog steeds ronselaars rond in de wijk. Want de radicale islam is nog lang niet weg uit Molenbeek. Het afgelopen jaar zijn er zover bekend geen Syrië-strijders meer vertrokken uit Molenbeek. Maar dat betekent niet dat er geen jongeren meer radicaliseren.
"We krijgen signalen van scholen dat het op steeds jongere leeftijd gebeurt", zegt wethouder Gadaleta. Jongerenwerkers zeggen dat het salafisme groeit in de gemeente. "Dat komt mede door de harde aanpak van de politie", zegt Gadaleta. "Salafisten gebruiken het in hun discours. 'Jullie horen er niet bij' zeggen ze tegen jongeren. Daardoor groeit de verdeeldheid."
Mohamed Ouachen van café Brass'Art weet het. Hij hoopt dat zijn initiatief het tij een beetje kan keren. "Waar je ook vandaan komt, we kunnen met elkaar praten in Molenbeek. We kunnen gewoon discussiëren, ook in Molenbeek. Dat gaan wij met ons café bewijzen."