Cito-toets: snoep op tafel helpt

Door redacteur onderwijs Josephine Truijman

Eind december schreef Aleid Truijens er in de Volkskrant al een column over. Met toen nog ruim een maand te gaan voor die bewuste eerste februari was de stress volgens Truijens al merkbaar. Bij de juf op school en bij ouders zelf, "want wat als het straks toch geen havo wordt?"

Vandaag buigen zo'n 157.000 kinderen uit groep 8 zich voor de derde dag over de Cito-toets. Hun antwoorden op de vragen bepalen op welke school de basisschoolleerlingen hun loopbaan voortzetten. Welk vervolgonderwijs past bij welk kind? De score van die toets en het advies van de leerkracht stellen vast of het vmbo, havo of vwo wordt.

Oefenen

In de loop der jaren krijgt de school vaak al een goed beeld van het kind, maar het blijft spannend, die toets. Dat vindt ook Susan Warners (12 jaar) uit Groningen: "Ik was wel een beetje zenuwachtig maar het was heel lekker rustig in de klas en dat was fijn." Wat ook helpt, is weten hoe de toets eruitziet, zegt Daan Pelgrim (11 jaar) uit Utrecht: "Ik vond het wel een beetje spannend, maar het was niet de eerste keer dat ik Cito-bladen heb gekregen, ik heb namelijk al twee oefen-Cito's gemaakt."

Het Cito zelf is geen voorstander van langdurig oefenen op de toets. "Met een kennismaking van de toets, zodat je een beetje weet hoe de vragen gesteld worden, is natuurlijk niets mis. Maar speciale trainingen zijn echt niet nodig", zegt Annemieke de Jonge, woordvoerder van Cito.

Trainingen

Er zijn ouders die daar anders over denken en toch externe hulp inschakelen. Instituut Wiltink uit Rotterdam geeft Cito-trainingen. In veertien bijeenkomsten van anderhalf uur wordt geoefend op alle onderdelen van de toets. Kosten: 350 euro.

"Binnen twee weken waren we volgeboekt", zegt oprichtster Danique Wiltink. "We hebben veel ouders moeten teleurstellen." Wij richten ons op het vergroten van het zelfvertrouwen en het omgaan met multiple choice vragen. Dit om een hogere score te halen op de Cito-toets."

Discussie

Oefenen of niet. Het blijft onderwerp van discussie. Zo ook de datum van het toetsmoment zelf. Vorig schooljaar is er een proef gedaan met 53 basisscholen in vier regio's. Zij deden de toets niet in februari maar eind maart. Het ging hier om een pilot waarin gekeken werd of de score hoger wordt als de leerlingen twee maanden langer les hebben. De resultaten van deze proef worden in maart verwacht, aldus de PO-raad, een van de initiatiefnemers. Minister van onderwijs, Marja van Bijsterveldt, zal dan beslissen of een latere datum voor de Cito-toets landelijk beleid moet worden.

De toets later maken in het schooljaar of extra training volgen, het blijft uiteindelijk de vraag of het uitmaakt. Leerlingen hebben zo hun eigen hulpmiddelen. "De grote troost was dat je onder de cito mocht snoepen", zegt Daan Pelgrim. Daar heeft hij gelijk in volgens Susan Warners: "Ik had snoepjes mee in een bakje en dat bakje mocht op de tafel."