Het spoorboekje voor de uitslagenavond Tweede Kamerverkiezingen

Het is bijna zover, de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen 2017 komt steeds dichterbij. Maar hoe laat kunnen we de eerste uitslagen verwachten? In dit artikel een overzicht van de belangrijke momenten op de uitslagenavond.

Om 21.00 uur sluiten de stembureaus in heel Nederland. Vanaf dat moment kan er dus niet meer gestemd worden. Meteen om 21.00 uur komt ook het resultaat van de eerste exitpoll van onderzoeksbureau Ipsos in opdracht van de NOS en RTL. Dat is zeker nog geen uitslag, maar het resultaat van een enquête die kiezers bij de uitgang van het stembureau hebben ingevuld.

Om 21.30 uur komt Ipsos nog met een vernieuwde exitpoll, waarin alle resultaten tot het sluiten van de stembureaus zijn opgenomen.

Bij de exitpolls en ook de rest van de avond maken we een vergelijking met de uitslag van de vorige verkiezingen in 2012, en niet met de zetelverdeling in de Tweede Kamer van nu. De huidige Tweede Kamer laat namelijk niet meer het beeld zien van hoe er vijf jaar geleden gestemd is. De afgelopen jaren is de zetelverdeling immers veranderd door afsplitsingen van Kamerleden.

Eerste uitslagen

Rond 21.45 uur worden de eerste echte uitslagen van stembureaus in een aantal kleine gemeenten verwacht. Vaak strijden gemeenten als Schiermonnikoog, Vlieland of Rozendaal om de eer van 'de eerste.'

Rond 23.00 uur, als enkele tientallen gemeenten naar verwachting hun resultaten bekend hebben gemaakt, komt het ANP met een zogeheten stemmingsbeeld. Dat stemmingsbeeld is een indicatie van waar de uitslag naartoe zou kunnen gaan. Een eerste indruk dus.

Voorlopige prognose

Tussen 23.30 en 00.00 uur verwachten we een voorlopige prognose te kunnen geven. Van veertig tot vijftig gemeenten hebben we dan waarschijnlijk de uitslagen. Deze prognose is redelijk betrouwbaar, maar de eindstand kan nog afwijken. Er is een marge van zo'n twee zetels per partij.

Rond die tijd zullen ook de lijsttrekkers hun achterban gaan toespreken.

Slotdebat

Om 01.00 uur hebben we dan een redelijk goed beeld van de zetelverdeling. De uitslagen van alle grote steden zijn dan binnen.

Later in de nacht volgt een slotdebat in Den Haag, waar we met verschillende lijsttrekkers zullen napraten over de verkiezingsuitslagen.