Kritiek op Trump na terrasoverleg bij maanlicht over raket Noord-Korea
Jacqueline Eckmann
Buitenlandredacteur
Het is zaterdagavond, 11 februari. Donald Trump en de Japanse premier Shinzo Abe zitten samen met hun echtgenotes op een overvol terras te dineren. De locatie is Mar-a-Lago, het buitenverblijf van de Amerikaanse president in Florida. De telefoon van Trump gaat, medewerkers scharen zich rondom de president.
Voor het oog van alle aanwezige gasten wordt er duidelijk een crisissituatie besproken. "Ze stonden met z’n allen naar een laptop te kijken", vertelt ooggetuige Jay Weitzman later aan The Washington Post. "Het bleek om een Noord-Koreaanse raketlancering te gaan."
Verbijsterend
De opmerkelijke bijeenkomst in het openbaar, die het terras van Mar-a-Lago tijdelijk even tot Situation Room maakte, leidt tot steeds meer kritiek. Democraten zeggen tegen nieuwssite Politico verbaasd te zijn over de gang van zaken.
"Dit is verbijsterend en onverantwoordelijk", zegt de Democratische senator Ron Wyden. Hij is een vooraanstaand lid van de Inlichtingencommissie van de Senaat. Ook Nancy Pelosi, de leider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, reageerde kritisch.
Een andere hotelgast, Richard DeAgazio, deelt na het voorval op Facebook foto's van het overleg. Daarnaast plaatst hij nog een andere opmerkelijke foto: één waar hij samen op staat met Rick, de drager van de football.
De football is de codenaam voor de koffer met nucleaire codes die altijd meereist met de president. Zodat, als de president dat wil, er altijd een nucleaire oorlog kan worden gestart. Om die reden moet de militaire assistent, Rick in dit geval, zo anoniem mogelijk blijven.
DeAgazio heeft zijn Facebook-account inmiddels afgesloten.
Volgens Witte Huis-woordvoerder Sean Spicer is er niks aan de hand. Hij stelt tegenover CNN dat de president voorafgaand aan het diner gevoelige informatie op een beveiligde locatie heeft gekregen.
Dat is volgens de woordvoerder gebeurd in de SCIF, wat staat voor Sensitive Compartmented Information Facility. Dit is een kleine kamer die overal kan worden opgebouwd en het is de gebruikelijke locatie om gevoelige informatie te bespreken.
Aan tafel op het terras, tussen de hotelgasten, zouden volgens Spicer alleen logistieke procedures zijn besproken.
Op de Facebook-foto is te zien dat Trump en Abe, omringd door adviseurs, zich buigen over allerlei documenten. Doordat het terras slechts verlicht was door kaarsen en de maan, besloten adviseurs de regeringsleiders bij te schijnen met de zaklamp van hun mobiele telefoon.
Dat is in potentie een groot veiligheidsrisico, omdat naast de zaklamp de camera zit. Mochten hackers de telefoon hebben gekraakt, en dat is niet onmogelijk, dan kunnen bijvoorbeeld buitenlandse inlichtingendiensten meekijken. Noord-Korea zelf zou daar bijvoorbeeld een groot belang bij kunnen hebben, maar ook Rusland of China.
Oude Android-telefoon
Trump heeft volgens The New York Times kort voordat hij president werd een extrabeveiligde telefoon gekregen. Maar desondanks zou hij zijn verouderde Android-telefoon nog altijd gebruiken, schreef dezelfde krant later, onder meer om ermee te twitteren. Die telefoon lijkt hij ook te hebben gebruikt in Florida.
Ook dat wordt gezien als een groot veiligheidsrisico. De kans dat de oude telefoon van Trump wordt gekraakt en de president daarmee wordt gevolgd is daardoor vele malen groter. Zo kan hij via de microfoon worden afgeluisterd of zou hij via de gps van het apparaat tot op een paar meter nauwkeurig kunnen worden gevolgd.
Twee Democratische Senatoren hebben vorige week vragen gesteld aan het ministerie van Defensie over de vraag wie verantwoordelijk is voor de veiligheid van de telefoon van Trump.