'Met mijn kinderen naar het circus? Dat kost me mijn hele maandsalaris'
Sergej en Ilija, een tweeling van zes jaar oud, blijven wat langer op de crèche om de middagmaaltijd nog mee te kunnen pikken. Een maal met vlees. Daar is thuis geen geld voor.
Hun moeder Svetlana haalt ze op als ze zijn uitgegeten. Dik ingepakt om de vrieskou te kunnen weerstaan. Het vriest 27 graden in Tver, een stad aan de Wolga op 175 kilometer ten noordwesten van Moskou. Er wonen zo´n 400.000 mensen.
Svetlana Ignatjenko behoort officieel tot de armen in Rusland. Als schoonmaakster in een ziekenhuis verdient ze 8000 roebel (125 euro) in de maand.
Gratis douchebeurten
Ze wonen met z'n drieën in een keuken en één kamer in een houten huis, dat in 1937 is gebouwd door Svetlana's opa. De waterleiding is bevroren. Water moet uit de bron in de tuin worden gehaald. De wc is buiten in een houten hokje. Warm water is er niet. Sergej en Ilija hebben recht op drie gratis douchebeurten per maand in een badhuis. De vierde moet Svetlana zelf betalen.
Ze is niet de enige in Rusland. Ongeveer 14 procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Dat zijn 20 miljoen mensen. In 2014 raakte Rusland in een economische crisis, een gevolg van de val van de olieprijs, gebrek aan vertrouwen in de economie, ineenstorting van de roebel en economische sancties van de Verenigde Staten en de Europese Unie.
De regering voorziet voor 2017 weer een lichte economische groei, maar voor Svetlana en haar twee jongens is er nog lang geen licht aan het eind van de tunnel. Haar inkomen stijgt vanaf juli met ongeveer vijf euro per maand, gevolg van de verhoging van het minimumloon. Maar dat extraatje wordt meer dan opgepeuzeld door de inflatie.
"Natuurlijk voelen we de inflatie", zegt Svetlana. "Alles wordt duurder, van eten tot kleren en schoenen. Ook geneesmiddelen. Godzijdank zijn de kinderen niet vaak ziek."
Met haar loon alleen zou Svetlana nooit rond kunnen komen. Gelukkig betaalt haar ex-man alimentatie voor de kinderen. Als er in het ziekenhuis brood over is, neemt ze dat mee van haar werk. Buren, vrienden en de kerk springen bij. En alles wat er in de tuin groeit, wordt ingemaakt voor de lange, koude winter.
Svetlana: "Ik krijg veel hulp. Mensen geven me kleren voor de kinderen en voor mezelf. Ze weten dat ik het zwaar heb. Die steun voel ik. Ik weet dat ik niet alleen ben."
Goedkope snoepjes
Op de markt in het centrum van Tver merken ze maar al te goed dat veel mensen krap zitten; in de koekjeskraam van Oksana bijvoorbeeld. "De meeste van mijn klanten hebben niet veel te besteden," vertelt ze. "Ze kopen hooguit 200 gram koekjes voor nog geen 50 cent. Soms hebben ze niet meer dan 30 cent of zelfs 27. Slechts een enkele keer kopen ze goedkope snoepjes. Ze hebben geen geld. Ze besparen waar het mogelijk is."
Svetlana ziet in haar omgeving nauwelijks uitzonderingen: "Iedereen zit in hetzelfde schuitje, al mijn vrienden. Volgens mij leeft de meerderheid in Rusland zo. Op z'n minst één op de twee."
Ik zou graag meenemen naar het circus. Maar daar zou mijn hele maandsalaris aan opgaan.
Net als de meeste Russen, arm of rijk, zoekt ze de oorzaak van de economische problemen op veel plaatsen, maar niet bij de president. "Volgens mij doet Poetin wat hij kan voor het land. We moeten het dragen, ons er doorheen slaan, maar dat beseft niet iedereen. Daarom geven ze de regering de schuld."
Dromen heeft ze genoeg. Svetlana zou graag eens op vakantie gaan. Haar enige uitjes zijn bezoeken aan Sergej en Ilija als die op zomerkamp zijn net buiten Tver. Een jaarlijks terugkerend evenement waarvoor ze niet hoeft te betalen. En verder? "Ik droom ervan om de kinderen mee te nemen naar het circus. Daar zijn ze nog nooit geweest. Maar de kaartjes zijn duur, mijn hele maandsalaris zou eraan opgaan."