Delftse 'skelettenruzie' voor de rechter: wel of geen onderzoek?
De Raad van State buigt zich vandaag over 'het kelderplan' van de Nieuwe Kerk in Delft. Archeologen en de gemeente ruziën al ruim een jaar over de verbouwing van de grote grafkelder. Onder de Nieuwe Kerk moet een grote ontvangstruimte komen en voor de aanleg van die nieuwe kelder moeten zo'n 2000 graven worden geruimd.
Archeologen willen de skeletten dolgraag onderzoeken, maar ze krijgen die kans niet. De meeste skeletten worden herbegraven op de algemene begraafplaats. Vandaag proberen archeologen deze, in hun ogen, historische fout te voorkomen.
Het is interessant te ontdekken hoe epidemieën zich hebben ontwikkeld.
"Door deze groep te onderzoeken kunnen we gegevens verzamelen die we op geen enkele manier meer kunnen verzamelen", zegt Raphaël Panhuijsen, een van de archeologen die vandaag bij de zitting is.
"We kunnen zien wat de gezondheid van mensen was, de demografie en de bevolkingsopbouw door de tijd heen. Het is een hele interessante groep mensen, zowel welgesteld als minder welgesteld, over een periode van zo'n 500 jaar."
Ziekten
Volgens Panhuijsen is deze informatie niet alleen belangrijk voor de geschiedenis van de Delftenaren, maar kan het ook inzicht geven in het verloop van ziekten in onze huidige tijd.
"Onderzoek naar de pest bijvoorbeeld zouden we op deze manier heel goed kunnen doen. We kunnen de ziekteverwekkers in die skeletten onderzoeken. Dat konden we een paar jaar geleden nog niet. Het is interessant te ontdekken hoe een epidemie zich ontwikkelt. Daar kunnen we in onze huidige tijd nog wat aan hebben."
In 2015 stapten de boze archeologen naar de rechter. De onderzoekers wezen op het Verdrag van Malta dat bepaalt dat degene die de bodem verstoort, moet betalen voor volledig archeologisch onderzoek. De rechter oordeelde begin dit jaar in het voordeel van de gemeente: de kelder mag er komen, de archeologen mogen beperkt onderzoek doen. Daar is drie ton voor uitgetrokken. Veel te weinig, zeggen de archeologen.
Drie ton voor werkelijk alles, dus ook voor het verwijderen van de 80 procent die niet onderzocht gaat worden, is te weinig.
Panhuijsen: "Dat klinkt als heel veel geld, maar onlangs werd er in Oldenzaal alleen al voor het opgraven anderhalf miljoen euro uitgetrokken voor een vergelijkbaar aantal skeletten, daar zijn er 2750 opgegraven. Wij krijgen drie ton voor werkelijk alles, dus ook voor het verwijderen van de 80 procent die niet onderzocht gaat worden. Dat is gewoon te weinig."
De kelder onder de Nieuwe Kerk is vooral bekend als laatste rustplek van de leden van het Koninklijk Huis. De bouw van de nieuwe evenementenkelder zal geen problemen opleveren voor de graven van de Oranjes.
