Een Britse anti-brexit-demonstrant gehuld in de vlag van de EU

'Ik voelde me altijd EU-burger in een EU-land, nu een immigrant'

  • Tim de Wit

    Correspondent Groot-Brittannië

  • Tim de Wit

    Correspondent Groot-Brittannië

Wat gebeurt er met de drie miljoen EU-burgers in Groot-Brittannië als het brexit-proces voltooid is? Al sinds het referendum vorig jaar juni wachten zij op duidelijkheid. Zullen ze dezelfde rechten houden? En zullen ze aan allerlei visumverplichtingen moeten voldoen?

Premier May heeft al meerdere keren gezegd dat ze de rechten van de EU-burgers wil garanderen, op voorwaarde dat de rechten van de 1,2 miljoen Britten in andere EU-landen ook gegarandeerd zullen worden. Maar tot nu toe is daar nog geen duidelijkheid over.

Niet te doen

Voor de Nederlandse Jet Cooper (55) is die onzekerheid reden om een permanente verblijfsvergunning aan te vragen. "Ik heb me altijd een EU-burger in een ander EU-land gevoeld en opeens voel ik me een immigrant", zegt ze. "Niet dat ze me eruit zullen gooien, maar ze kunnen het me wel moeilijker maken. Bijvoorbeeld door ons te laten betalen voor de gezondheidszorg die nu gratis is. Of het kan moeilijker worden om een huis te kopen of te huren."

Alleen blijkt het aanvragen van zo'n verblijfsvergunning een enorm ingewikkelde procedure. Cooper woont al dertig jaar in Groot-Brittannië, is getrouwd met een Britse man, heeft drie kinderen en toch voldoet ze niet aan de eisen.

Zo geeft ze bijles wiskunde aan scholieren, als freelancer. Maar omdat ze in die dertig jaar ook veel voor het gezin heeft gezorgd en kampt met chronische vermoeidheid, heeft ze nooit vijf jaar zonder onderbrekingen gewerkt. Dat is wel één van de eisen. "Daarnaast moet je via rekeningen en belastingaangiftes van soms wel twintig jaar oud, bewijzen dat je hier al zo lang woont. Het is haast niet te doen."

'Ze kunnen me er niet uitgooien. Ze kunnen het me wel moeilijk maken.'

Immigratieadvocaat Jan Doerfel herkent de problemen. Hij krijgt de laatste tijd veel vragen van EU-burgers. "Het Britse aanvraagformulier voor een verblijfsvergunning is 85 pagina's. Het Ierse formulier telt daarentegen maar vijf pagina's en die van België zelfs maar een." Ook in Nederland is het formulier met acht pagina’s een stuk minder omslachtig.

"Ineens realiseren EU-burgers zich hoe moeilijk het is om hier je rechten erkend te krijgen. En krijgen ze te maken met de vijandige houding binnen de Britse immigratiedienst, waar ze je op voorhand altijd wantrouwen", zegt Doerfel. Want aangezien binnen de EU het vrije verkeer van personen geldt, hebben EU-burgers hier nooit over hoeven nadenken.

Ook de Nederlandse bloemist Chris Kollen merkt dat er veel onzekerheid is. Hij runt al tien jaar de Dutch Quality Flower Shop in Totnes, in het zuidwesten van Engeland. "Het houdt de mensen bezig. En als je het vertelt aan Engelsen hier in het dorp, dan schamen die zich rot. Zeker vanwege het feit dat wij als wisselgeld worden gebruikt in de onderhandelingen door de regering. Want zo zie ik het."

Alles wat je hoort over de brexit is voor 90 procent speculatie.

Chris Kollen

Het steekt Kollen dat de EU-burgers bij het referendum geen stem hadden, terwijl deze groep juist de gevolgen van de brexit aan den lijve ondervindt. "Als die drie miljoen stemmen naar remain (blijven) waren gegaan, was de uitslag heel anders uitgevallen."

Hij voelt sinds brexit vooral de economische gevolgen. Het pond is in een jaar tijd ruim 23 procent in waarde gedaald. "Grote bedrijven kunnen dat wel slikken, zij hebben grote spierballen. Voor ons als kleine bloemisten komt dat veel harder aan."

Het speelt soms door zijn hoofd om terug te gaan naar Nederland. "Ik heb al op internet gekeken naar huizen en of er bloemenwinkels te koop staan. Het probleem is: alles wat je hoort over de brexit is voor 90 procent speculatie. Dus je weet gewoon niet wat er gaat gebeuren.”

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl