Reconstructie zaak Zahra Bahrami

Met stille diplomatie heeft Nederland geprobeerd de executie van de Nederlands-Iraanse Zahra Bahrami te voorkomen. Tevergeefs, want zaterdag bleek dat ze in Iran is opgehangen. Volgens minister Rosenthal heeft Nederland al het mogelijke gedaan om haar leven te redden. De Tweede Kamer vraagt zich af of het ministerie kansen heeft laten lopen. Een reconstructie.

Augustus 2010

Augustus vorig jaar wordt bekend dat Zahra Bahrami in Teheran vastzit. Ze zou cocaïne bij zich hebben gehad en hebben meegedaan aan anti-regeringsdemonstraties.

Nederland probeert achter de schermen bijstand te verlenen en druk uit te oefenen op de Iraanse overheid. Dat is ingewikkeld, want Iran erkent haar Nederlandse nationaliteit niet. Nederland kiest bewust voor stille diplomatie dus.

26 november 2010

Eind november wordt bekend dat de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Mottaki een conferentie gaat bijwonen in Den Haag. In de marge zal hij een geheime ontmoeting hebben met minister Rosenthal. Op de agenda staat de rechtzaak tegen Zahra Bahrami. Maar de Iraanse minister wil de garantie dat zijn vliegtuig op Schiphol kan bijtanken.

In de meeste Europese landen is dat geen punt, maar Rosenthal vraagt Amerika of dit een probleem is in verband met de sancties tegen Iran. Een Amerikaanse woordvoerder die anoniem wil blijven, antwoordt dat zij Nederland hebben gezegd dat dit mogelijk een schending van de sancties is.

27 november 2010

Een dag later blijkt dan dat Rosenthal Mottaki geen toestemming geeft om in Nederland bij te tanken. Dit tot woede van de Iraniërs, die het bezoek annuleren. Wel sturen ze een onderminister, maar minister Rosenthal heeft een ontmoeting met hem overgelaten aan zijn ambtenaren. Daarmee vervalt een kans om op het hoogste niveau druk uit te oefenen.

5 december 2010

Een week later spreekt Bahrami's advocaat in Iran haar frustratie uit over de inzet van Nederland. "Niemand vraagt hoe het gaat, er is geen enkele druk op de rechters", zegt hij. En ook: "Ik zou verwachten dat de Nederlandse staat meer om zijn burgers zou geven. Ze zouden ten minste kunnen laten zien dat de zaak hun aan het hart gaat."

1 januari 2011

Op 1 januari wordt Zahra Bahrami door een rechtbank in Teheran ter dood veroordeeld wegens drugshandel.

Bahrami's dochter, die in Iran woont, doet een dringend beroep op de Nederlandse regering. "Van een land dat zich inzet voor mensenrechten wereldwijd, verwacht ik dat ze alles doen om mijn moeder van de strop te redden."

21 januari 2011

Op 21 januari vertelt oud-minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot dat hij op persoonlijke titel de Iraanse ambassadeur in Nederland heeft benaderd op verzoek van familieleden. Bot pleit voor clementie en vraagt om strafvermindering.

In een interview met onze correspondent zegt hij dat je altijd moet blijven praten, maar vraagt zich af of dat gebeurd is. Bot: "Ik denk dat daar weinig ruimte voor is, aangezien er zelfs al geen brandstof voor het vliegtuig van de Iraanse minister kon worden geregeld."

29 januari 2011

Afgelopen zaterdag is Zahra Bahrami opgehangen in de beruchte Evin-gevangenis. Dit ondanks het feit dat een tweede rechtszaak tegen haar nog niet is afgerond.