'Innen belastingen in gevaar door problemen bij Belastingdienst'
Het risico bestaat dat de Belastingdienst in de toekomst problemen heeft bij het innen van belastingen, door de organisatorische chaos bij de fiscus. Dat schrijft de Commissie onderzoek Belastingdienst in een uiterst kritisch rapport.
"Omdat de checks and balances zowel binnen de Belastingdienst als het ministerie van Financiën niet op orde zijn, acht de commissie risico's voor de toekomst niet uitgesloten", schrijven commissieleden Tjibbe Joustra en Hans Borstlap. "De interne sturing en de beheersing van de processen binnen de Belastingdienst moeten daarom met voorrang worden verbeterd."
De commissie noemt het daarnaast dringend noodzakelijk dat het ministerie het toezicht op de Belastingdienst versterkt.
De Commissie onderzoek Belastingdienst kreeg van het ministerie van Financiën de opdracht onderzoek te doen naar de besluitvorming binnen de dienst, naar aanleiding van een uit de hand gelopen vertrekregeling. Die regeling, waar 7800 medewerkers zich voor inschreven en waar uiteindelijk 5100 medewerkers gebruik van maken, brengt de continuïteit van een aantal vitale processen binnen de fiscus in gevaar, zoals dus het innen van de belastingen. Bovendien valt de vertrekregeling 66 miljoen euro duurder uit dan begroot.
Volgens de commissie hebben ambtenaren van de Belastingdienst die over de vertrekregeling gingen, nauwelijks met staatssecretaris Wiebes overlegd. "Zij voelden kennelijk geen behoefte om een helder mandaat met de staatssecretaris af te spreken, terwijl de ambtelijke en politieke leiding daar evenmin op hebben aangestuurd."
Gebrek aan kennis
In de top van de Belastingdienst is te weinig kennis aanwezig van fiscale zaken, zegt de commissie. Ook organisatorisch zijn er problemen. De afstand tussen het management en de werkvloer is te groot, de communicatie is te informeel en besluiten worden niet altijd op een professionele wijze genomen. Vanuit het ministerie is er gebrek aan regie en tegenspraak.
Het advies is om een duidelijke scheiding aan te brengen tussen beleid, uitvoering en controle bij de leiding van de Belastingdienst. Ook moet het aantal managementlagen verkleind worden en moet de douane een meer zelfstandige positie krijgen.
De conclusies doen voor de commissie "niets af aan de inzet en loyaliteit waarmee de bijna 30.000 medewerkers erin slagen per werkdag zo'n 1 miljard euro te innen."
