ElBaradei: van diplomaat tot oppositieleider

De activistische politicus wordt hij genoemd. Een hervormer, de Nobelprijswinnaar of het boegbeeld van de oppositie. Mohamed ElBaradei, voormalig chef van de VN-atoomwaakhond, is in een paar dagen uitgegroeid tot de man waar veel, zo niet alle, Egyptenaren hun hoop op hebben gevestigd.

Helemaal onverwacht is het niet dat ElBaradei zichzelf opwerpt als oppositieleider. Zijn naam ging al langer rond als de man die het dit najaar bij de presidentsverkiezingen zou opnemen tegen zittend president Mubarak.

De al jaren in Wenen wonende ElBaradei is een gerespecteerd man in Egypte. Hij ontving in 2006 's lands hoogste onderscheiding, de Grootste Nijlketen.

Leider

Oud-minister van Buitenlandse Zaken en topdiplomaat Ben Bot noemt ElBaradei "een zeer geschikte kandidaat om Mubarak op te volgen". "Ten eerste ken ik hem als een stevige man", zegt Bot, "die echt in staat is om leiding te geven. Dat heeft hij ook getoond als directeur van het atoomagentschap van de VN."

"Op de tweede plaats, kent hij door die functie alle wereldleiders. Hij heeft hele belangrijke contacten, wat voor Egypte onder de huidige omstandigheden belangrijk is. Dat er iemand komt die herkenbaar is, die internationaal een naam heeft en die ook vertrouwen wekt bij andere landen, vooral de VS."

Diplomatie

Mohamed Mustafa ElBaradei werd op 17 juni 1942 geboren in Caïro. Zijn vader was een belangrijke advocaat in de Egyptische hoofdstad. ElBaradei trad in diens voetsporen en ging rechten studeren. Hij haalde zijn bachelor aan de universiteit van Caïro in 1962, waarna hij in dienst trad van de Egyptische diplomatieke dienst.

Als diplomaat kwam ElBaradei te werken op de posten in Genève en New York. In de VS studeerde hij naast zijn werk verder aan de universiteit van New York, waar hij in 1974 promoveerde op internationaal recht.

In de jaren 70 was ElBaradei als speciale assistent van de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken nauw betrokken bij de historische vredesonderhandelingen met Israël in Camp David. Egypte werd daarmee het eerste Arabische land dat de Joodse staat Isräel erkende.

IAEA

ElBaradei gaf tot november 2009 twaalf jaar lang leiding aan de nucleaire waakhond van de Verenigde Naties, het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA). Hij kreeg in 2005 samen met het IAEA de Nobelprijs voor de Vrede. Volgens het Nobelcomité was ElBaradei "niet bang om te pleiten voor nieuwe maatregelen om strenger op nucleaire non-proliferatie toe te zien".