Koenders: niet meer of minder Europa, maar anders

Europa moet fors veranderen. Dat stelt minister Koenders van Buitenlandse Zaken in een open brief in het Algemeen Dagblad. Koenders betoogt in het stuk dat Europa teruggeworpen op zichzelf lijkt "nu America First de lijfspreuk van president Trump is". Volgens Koenders kan het Europees Parlement worden gehalveerd.

De PvdA-politicus roept lezers op na te denken over wat de hoofdpersonen uit Back to the Future zouden denken als ze vanuit 1985 naar het Europa van nu zouden reizen. Ze zouden de grote voordelen van de Europese samenwerking zien, aldus Koenders. Een continent waar volop handel wordt gedreven, met een gemeenschappelijke munt betaald wordt en waar ruzies niet worden opgelost door wapengekletter.

Volgens Koenders is de Europese Unie een veilige haven in een roerige wereld. Hij doelt daarmee op de nieuwe president van de Verenigde Staten, maar ook Rusland, dat zich in het oosten roert, en de oorlog in het zuiden.

Koenders wil daarom een "fors ander" Europa. Niet meer Europa, niet minder Europa, maar een ander Europa is nodig. Voorstellen van mensen die pleiten voor meer Europa noemt Koenders schijnoplossingen. Hij ziet niets in meer Europese belastingen of bijvoorbeeld een Europees leger.

Als het aan de minister van Buitenlandse Zaken ligt, moeten de lidstaten terug in de schijnwerpers. Bij acute problemen moet het initiatief meer bij de Europese landen zelf liggen. Koenders noemt de aanpak van de financiële crisis en de sancties tegen Rusland als voorbeeld.

Regeringen moeten zelf zorgen voor voorzieningen die inwoners belangrijk vinden, zoals zorg, goed onderwijs, een degelijk pensioen en een fatsoenlijk vangnet voor mensen die het moeilijk hebben. Wel moet er dan voor worden gezorgd dat gelijk werk in Europa ook gelijk betaald wordt, zodat "onze vrachtwagenchauffeurs, loodgieters en stukadoors" een eerlijke kans krijgen.

Gehalveerd

Europa heeft volgens Koenders lang gewerkt als een wetgevingsmachine. Terwijl Amerika voor onze veiligheid zorgde, konden wij rustig de interne markt uitbreiden. Daar waren spelregels voor nodig uit Brussel, schrijft Koenders. Maar met de komst van Donald Trump als president is de Amerikaanse veiligheidsgarantie niet meer vanzelfsprekend.

Volgens Koenders is die verandering ingezet. Hij noemt het veelbelovend dat Europarlementariërs klagen dat er te weinig nieuwe wetsvoorstellen zijn. Hij stelt dat als het Europees Parlement echt vindt dat het te weinig te doen heeft, dat het best met de helft kleiner kan. En dat op één plek: er moet hoe dan ook een einde komen aan de maandelijkse verhuizing naar Straatsburg.

Koenders eindigt met een oproep aan de lezer om te laten weten wat hun wensen voor Europa zijn. Hoe ziet Europa er uit als Doc en Marty naar 2047 reizen?, vraagt hij zich af.