Regering Bouterse wil via de rechter protest in de kiem smoren

• Harmen Boerboom

  Correspondent Suriname

Scholieren, vakbonden of andere boze burgers die de afgelopen decennia de straat op gingen en uiteindelijk Surinaamse regeringen naar huis stuurden. President Bouterse zal er dezer dagen vaak aan terugdenken. Vorig jaar werd een protest van leraren in de kiem gesmoord door te beloven dat er in januari 2017 een loonsverhoging en functie-herwaardering zouden komen. Maar die belofte werd door de regering niet nagekomen. En dus gingen de leraren twee weken geleden opnieuw de straat op.

Het protest, onder leiding van de roemruchte vakbondsleider Wilgo Valies, begon met enkele honderden demonstranten. Intussen groeide de steun aan de leerkrachten en sloten steeds meer scholen hun deuren. De docenten zijn ontevreden en vinden dat de overheid de gemaakte afspraken niet nakomt, ondanks dat die zwart op wit staan. Ze willen meer loon en herwaardering. Geen beloftes, maar concrete oplossingen.

De regering vindt dat er lang genoeg is geprotesteerd, nu er steeds meer lessen uitvallen en scholen sluiten. In een kort geding dat de regering heeft aangespannen oordeelt de rechter vandaag of de boze leraren weer aan het werk moeten.

Economische crisis

Het gaat op dit moment slecht met Suriname. De prijzen zijn het afgelopen jaar verdubbeld en in veel gezinnen moet de Surinaamse dollar minstens twee keer worden omgedraaid om de dagelijkse boodschappen te betalen. Ook de overheid zelf heeft moeite om rond te komen met het geld dat er nauwelijks meer is.

Achterstallige lonen, subsidies aan ziekenhuizen, openbaarvervoerbedrijven en bejaardentehuizen worden pas betaald als het water hen tot de lippen is gestegen en er serieuze acties dreigen. Op die manier is het de regering de afgelopen tijd steeds opnieuw gelukt om rampen te voorkomen en protesten de kop in te drukken.

'Politiek protest'

Bij het lerarenprotest gaat dat minder makkelijk. Het niet nakomen van de belofte heeft kwaad bloed gezet bij een aanzienlijk deel van het docentencorps. Onderhandelingen hebben niets opgeleverd en een tijdelijk loonbod van de regering is door de bondsleden verworpen. Zij willen maar één ding, en dat is dat de regering zich aan de vorig jaar gemaakte afspraken houdt.

Intussen hebben ook andere organisaties zich bij de protesten van de leraren aangesloten. Vakbonden, politieke partijen en ook de zieltogende anti-regeringsbeweging ‘Wij Zijn Moe’ hebben zich solidair verklaard. De coalitie spreekt dan ook van een "politiek protest" dat niets met de eisen van de leraren te maken heeft.

"Toen de demonstraties begonnen ben ik meteen mee gaan lopen", zegt Edward Belfort, parlementariër van de oppositiepartij ABOP. "Nee, niet om politieke redenen, maar omdat ik vind dat de eis van de leraren rechtvaardig is. Beloofd is beloofd."

Ook andere politieke partijen hebben zich solidair verklaard. Aziz Gajadien, parlementslid van de grootste oppositiepartij VHP, staat in de hete zon voor de Nationale Assemblee tussen de demonstrerende leerkrachten. "De eisen van deze mensen zijn gerechtvaardigd, en leden van onze partij lopen mee in de demonstraties. Maar we willen ons als politieke partij niet rechtstreeks met de vakbondsacties bemoeien. Het kan dan een andere wending nemen en een politieke kant opgaan."

Zijn de demonstraties dan een lont in een kruitvat? Gajadien antwoordt omzichtig. "Juist daarom benaderen wij de situatie met zorg en takt. Wij zien liever dat de regering op eigen initiatief haar mandaat aan het volk teruggeeft."

Gefrustreerd

Volgens Edward Belfort heeft de regering juist vanwege de angst voor die escalatie de zaak voor de rechter gebracht. Donderdagmiddag oordeelt de kortgedingrechter. "De overeenkomst met de regering staat zwart op wit en is ondertekend door alle betrokkenen", zegt Wilgo Valies van de Bond van Leraren.

"We staan in ons recht en hopen dat de rechter dat inziet. Op last van de rechter weer met tegenzin en gefrustreerd aan het werk gaan is geen oplossing voor de problemen in het land."