Je neemt peperduur zilver mee bij het grofvuil. Mag dat?

Stel: je bent een vuilnisman en je ziet tussen de kliko's een kluis vol zilver staan. Zou je die meenemen? Twee Limburgse vuilnismannen kwamen vier jaar geleden in deze situatie terecht. Ze namen het zilver mee. Vandaag stonden ze voor de rechter.

Wat de mannen hebben gedaan, is niet per se strafbaar. Als goederen aan de straat worden gezet, met het doel dat een afvalbedrijf ze voor jou meeneemt, worden die goederen een res nullius. Dat is een juridische term voor iets dat aan niemand toebehoort. Iemand anders kan dan de eigenaar worden, zegt het Burgerlijk Wetboek.

Als het gaat om een "onbeheerde zaak", zoals een verloren portemonnee, gelden andere regels. Dan is een vinder verplicht om aangifte te doen.

Heling

In de Limburgse zaak ging het om 220 zilveren schilden van broederschap St. Sebastianus in Kerkrade. De kostbaarheden waren in beheer van de Rabobank. Een medewerker dacht dat het oude carnavalsmedailles waren en zette de kluis bij het grofvuil. De voorraad zilver was verzekerd voor een kwart miljoen euro.

Een van de verdachten liep tegen de lamp toen hij het schutterszilver wilde terugverkopen aan het broederschap. De aanklacht luidt daarom verduistering en heling, niet diefstal. Tegen de mannen zijn taakstraffen geëist van 150 uur, plus een voorwaardelijke celstraf van drie maanden.

De regels voor het meenemen van spullen door vuilnismannen verschillen. Er zijn geen bindende regels voor de hele branche, zegt Tjeerd de Groot van de Koninklijke Vereniging voor Afval en Reinigingsmanagement (NVRD). "Ieder bedrijf bepaalt zelf wat wel of niet is toegestaan."

Navraag bij ROVA, een afvalverwerker in Midden- en Oost-Nederland, leert dat personeel daar niets mee naar huis mag nemen van ritten met de vuilniswagen. "Daar zijn we heel streng in", zegt een woordvoerder.

Volgens hem moeten gemeenten en burgers erop kunnen vertrouwen dat hun afval ook echt bij het afval belandt, en niet bij iemand thuis. "Dat staat bij ons hoog in het vaandel." Andere afvalverwerkers hanteren volgens hem vergelijkbare regels.

15.000 euro

Het gebeurt vaker dat iemand van een reinigingsdienst iets waardevols vindt. Toevallig werd vorige week nog een rechtszaak gevoerd over geld dat in een oude printer was gevonden. In het apparaat zat 15.000 euro. De medewerker die de printer uit elkaar haalde, wilde het geld houden.

Van de rechter mocht dat ook, maar het gerechtshof oordeelde een week geleden dat de man het geld toch aan zijn baas moet geven. De printer was immers ingeleverd bij het bedrijf en niet bij de bewuste medewerker. Het bedrijf is dan ook de nieuwe eigenaar, aldus het hof.

Hoe de zaak van het Limburgse zilver afloopt, is nog even afwachten. De rechter doet op 7 februari uitspraak.