'Ik zit in de schuldsanering, maar ik kan weer rustig ademhalen'

Mensen met financiële problemen durven daar vaak niet over te praten en raken zo steeds verder in de schulden. Dat stelt de gemeente Amsterdam, die vandaag een nieuwe campagne lanceert om mensen aan te sporen op tijd aan de bel te trekken.

Tarif Heljanan kan erover meepraten. Hij verhuisde met zijn vrouw en vier zoons van Zevenaar naar Amsterdam. Korte tijd later gingen hij en zijn vrouw uit elkaar. "Dat zette mijn leven op zijn kop. Mijn vrouw was de voornaamste kostwinner. Ik was actief als achtergrondzanger bij Gordon en Ruth Jacott, maar ik kon een tijd niet optreden omdat ik letterlijk ziek was van het vertrek van mijn vrouw. Toen begonnen de financiële problemen."

Heljanan kon de meeste rekeningen betalen, maar de hoge rekeningen - zoals de huur - bleven liggen. Pas toen hij met zijn vier zoons uit huis gezet dreigde te worden, vroeg hij vrienden en familie om advies.

"Ik ben een makkelijke prater, maar ik schaamde me dood. Op een gegeven moment zette ik een bericht op mijn Facebookpagina. Via de reacties kwam ik bij hulpverleners van de gemeente terecht. Die hebben mij geholpen de boel weer op orde te krijgen. Ik zit nu in de schuldsanering, maar ik kan in elk geval weer rustig ademhalen."

Heljanan is zeker niet de enige met forse financiële problemen. In Amsterdam kampen 40.000 mensen met problematische schulden. Volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat het landelijk om bijna 1 op de 5 huishoudens. Slechts 2,5 procent van die huishoudens kreeg in 2015 professionele schuldhulpverlening.

In Amsterdam hangen vanaf deze week posters in bushokjes met vragen als: "Durf jij je post niet meer te openen?". Situaties die herkenbaar zijn voor mensen met beginnende schulden, volgens verantwoordelijk wethouder Arjan Vliegenthart (SP). Mensen die hulp zoeken kunnen de gemeente op een speciaal nummer bellen om direct in contact te komen met de schuldhulpverlening.

Maar doen mensen dat ook? "Er is een groep die niet om hulp kan of wil vragen", zegt armoededeskundige Marc Räkers van Stichting Eropaf!. Volgens hem moet de nieuwe campagne hand in hand gaan met de bestaande aanpak, waarbij grote schuldeisers als woningcorporaties en zorgverzekeraars worden aangemoedigd om wanbetalers aan de gemeente door te geven. Nuon en Zilveren Kruis doen dat bijvoorbeeld al. "Zo kunnen schuldhulpverleners snel aankloppen bij mensen, voordat de problemen te groot zijn geworden."

"Ik zou zelfs nog een stap verder gaan. Verplicht grote schuldeisers om het te melden als klanten twee maanden op rij hun rekening niet betalen. Het is nu nog te vrijblijvend", aldus Räkers.

Ook maatschappelijk werkers die mensen met financiële problemen moeten helpen, kunnen vasthoudender zijn. "Het wordt in mijn optiek te snel opgegeven. Als mensen overdag de deur niet open doen, betekent dat niet direct dat ze geen hulp willen. Kom dan 's avonds terug."