Scherpe kritiek ethiekbureau op zakenplannen Trump

De voorzitter van het Amerikaanse Ethiekbureau voor de Overheid (OGE) heeft geen goed woord over voor de voorstellen van aankomend president Trump om belangenverstrengelingen tegen te gaan. "Dit voldoet niet aan de standaard waar zijn eigen kabinetsleden en elke president de afgelopen vier decennia wel aan volded", zei Walter Shaub op een persconferentie.

Volgens Amerikaanse media is het een zeldzaamheid dat Shaub de publiciteit zoekt. Shaub erkende dat. "Je hoort nauwelijks over ethiek als alles goed gaat. De laatste tijd hebben we veel over ethiek gehoord."

Donald Trump maakt gisteren bekend hoe hij als president afstand wil nemen van zijn enorme zakenimperium. Hij draagt de leiding van het bedrijf over aan zijn twee volwassen zonen en een vertrouweling. Hij beloofde niet met hen over zaken te zullen praten.

Daarnaast beloofde hij dat het bedrijf geen nieuwe contracten in het buitenland zal aangaan. Ook komt er een toezichthouder ethische zaken die binnenlandse contracten goedkeurt. Bovendien wordt geld dat het bedrijf verdient aan buitenlandse regeringen, bijvoorbeeld met zijn hotelketen, gedoneerd aan de Amerikaanse overheid.

'Wonderlijke opzet'

Shaub was verbaasd over deze "wonderlijke nieuwe opzet" en noemde het "volledig ontoereikend". Volgens hem kan alleen een 'blind trust' de schijn van belangenverstrengeling tegengaan, omdat de begunstigde dan geen invloed meer heeft op investeringen. Trump zou als president zijn bedrijven bijvoorbeeld kunnen bevoordelen door gunstige arbeidswetgeving of door bevriende rechters aan te wijzen.

Shaub loofde Trumps aankomend minister van Buitenlandse Zaken, Rex Tillerson, die nauw met het OGE heeft samengewerkt om los te komen van ExxonMobil, waar hij topman was. "Daar zijn geen losse eindjes. Hij ziet af van miljoenen aan bonussen. Dit is een schoolvoorbeeld voor anderen."

"Tillerson weet dat het geld kost om het algemene belang te dienen. Hoe meer macht een functionaris heeft, hoe groter de kans op belangenverstrengeling. Daarom zijn de kosten ook hoger voor wie een hogere functie heeft."

Watergate

Trumps advocaten zeggen dat het moeilijk is om zijn vastgoedportfolio snel te liquideren. Daarnaast zou een overhaaste verkoop de indruk van een uitverkoop kunnen wekken en de prijs drukken. Of kopers zouden juist een hogere prijs kunnen bieden om Trump gunstig te stemmen.

Shaub wees deze bezwaren van de hand. Hij herinnerde eraan dat het OGE al helpt bij dit soort overdrachten sinds het in 1978 werd opgericht als reactie op het Watergateschandaal. "Dit is ons werk. We hebben in het verleden aankomende functionarissen van beide partijen hiermee geholpen."

Volgens Shaub is het belangrijk dat de president zelfs de schijn van belangenverstrengeling tegengaat, omdat hij een voorbeeldfunctie heeft. "Kan de president minder streng voor zichzelf zijn dan voor zijn eigen ploeg?", vroeg hij zich retorisch af. "Hij vraagt zijn eigen mensen om een offer. Hij vraagt militairen hun leven op het spel te zetten in conflicten. Dus nee, ik denk niet dat desinvesteren te veel gevraagd is voor de president van de Verenigde Staten."