Duitsland voert stevig debat over veiligheidsmaatregelen
De Duitse regering zal veiligheidskwesties die zijn ontstaan na de aanslag in Berlijn snel aanpakken, heeft bondskanselier Merkel beloofd. Volgens haar vraagt de situatie om een aanpak die veiligheid garandeert voor de burgers, maar hun vrijheden niet inperkt.
Drie weken na de aanslag wordt er in Duitsland een stevig debat gevoerd over extra veiligheidsmaatregelen. Politici lijken over elkaar heen te duikelen met allerlei voorstellen om het land veiliger te maken: van het langer vasthouden van potentiële terroristen tot het plaatsen van meer camera's in de publieke ruimte.
"Er is een wedloop ontstaan tussen de partijen met voorstellen om de veiligheid te verhogen", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek. "Er komt elke dag wel een nieuw voorstel bij. Je merkt duidelijk dat we in een verkiezingsjaar zitten."
Ook het uitwijzen van afgewezen asielzoekers staat hoog op de agenda. Merkel zei dat ze er een "nationale inspanning" van wil maken om uitgeprocedeerde asielzoekers terug te sturen naar hun land van herkomst, maar ze benadrukte dat die onderhandelingen respectvol moeten verlopen.
Er gaan steeds meer stemmen op om landen die niet meewerken met de opname van afgewezen asielzoekers financiële sancties op te leggen. "We hebben het hier over terroristen, gevaarlijke personen, mensen die mogelijk een aanslag of misdrijf plegen", zegt minister Maas van Defensie. "Het land van herkomst moet hen terugnemen."
Het terugnemen van vluchtelingen door het land van herkomst is in Duitsland extra actueel geworden door Tunesiër Anis Amri, de vermoedelijke dader van de aanslag in Berlijn. Meerdere pogingen om hem uit te zetten mislukten, doordat Tunesië weigerde mee te werken aan de uitzetting.
Ook wil minister Maas dat potentiële terroristen langer kunnen worden vastgehouden en kunnen worden bewaakt, bijvoorbeeld door middel van een enkelband. "We moeten er alles aan doen om gevaarlijke personen zo goed mogelijk in het vizier te houden, ook met het oog op een mogelijke veroordeling."
"Dat is wel een voorstel waar serieus over wordt gepraat", zegt Van de Hulsbeek. "Er zijn in totaal 548 mensen die Duitsland als gevaar beschouwt. Dat zijn mensen die nog niets strafbaars hebben gedaan, maar over wie de inlichtingendiensten denken dat ze terreurplannen hebben. Daarvan zijn er iets meer dan zestig afgewezen asielzoekers. Het voorstel is nu om die mensen eventueel achttien maanden vast te houden. Dat mag nu niet. Anis Amri was al afgewezen en zat in een uitzetcentrum. Maar omdat Tunesië niet meewerkte, moesten ze hem weer vrijlaten. De ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie zijn het erover eens dat dat niet kan. Waarschijnlijk komt er morgen een voorstel om dat aan te pakken."
Bewakingscamera's
De Duitse regering heeft vorige maand al de mogelijkheden voor videobewaking in de openbare ruimte uitgebreid. Alle deelstaten mogen zelf beslissen of ze ook echt meer camera's ophangen, maar de minister van Binnenlandse Zaken wil dat de centrale overheid meer de regie krijgt als het gaat om veiligheid.
Duitsland telt in vergelijking met andere Europese landen relatief weinig beveiligingscamera's. Het mogelijk schenden van de privacy ligt gevoelig in Duitsland. Dat is terug te voeren op de ervaringen met de geheime politie, de Gestapo, in de Tweede Wereldoorlog en de veiligheidsdienst Stasi in de DDR.
Gevoelig punt
In de stad Berlijn, waar een links-groene coalitie aan het hoofd staat, is een voorstel aangenomen voor meer videobewaking. De burgemeester wilde dat graag, maar de coalitie bestaande uit de SPD, Die Linke en De Groenen wilde liever op andere manieren het veiligheidsgevoel vergroten. Deze partijen zijn gezien het Duitse verleden huiverig voor extra cameratoezicht.
De partijen zijn vanavond op een compromis uitgekomen. Er komen mobiele bewakingscamera's bij grote evenementen, en tijdelijk op plekken waar bijvoorbeeld veel criminaliteit heerst.
"Het blijft een gevoelig punt in Duitsland. Dat zie je ook aan de ingezonden brieven in de krant. Hoeveel privacy geef je op? Dat is niet zo gek. De Stasi-praktijken zijn pas 26 jaar geleden opgehouden."
Toch lijkt het tij te keren. Volgens een recente peiling is inmiddels meer dan 80 procent van de Duitsers voorstander van meer cameratoezicht.