'Slimmer zijn dan je baas is niet altijd makkelijk'

Hoogbegaafd zijn is niet altijd een voordeel als je op zoek bent naar werk. Uit onderzoek van het Instituut Hoogbegaafdheid Volwassenen IHBV onder werkloze hoogbegaafden blijkt dat ze zelf denken dat hun hoogbegaafdheid meespeelt.

Het IHBV heeft 174 werkloze hoogbegaafden gevraagd naar de oorzaken van hun werkloosheid. Daaruit blijkt dat ze snel verveeld raken en dat ze vaker in conflict komen met hun werkgever. Een respondent zegt: “Men zit in Nederland niet te wachten op mensen die zelfstandig kunnen denken. Je wordt er zelfs voor veroordeeld.”

Duizenden hoogbegaafde werklozen

Het is voor het eerst dat er verkennend, niet representatief onderzoek is gedaan onder werkloze hoogbegaafden. Het is niet duidelijk hoe groot die groep is, maar naar schatting zit ongeveer een derde van de hoogbegaafden thuis zonder werk. Dat zijn er duizenden.

Volgens onderzoeker Noks Nauta lopen veel hoogbegaafden er op het werk tegenaan dat ze verbeterpunten zien, maar dat niet met hun leidinggevende kunnen bespreken. "Ze krijgen conflicten omdat ze voortdurend dingen aan de orde willen stellen en willen verbeteren. Dan heb je wel een werkgever nodig die dat begrijpt."

Nauta heeft daar zelf als hoogbegaafde ook ervaring mee: "Ons probleem is dat we dingen sneller zien dan de rest. Leidinggevenden begrijpen dat niet en zitten ook vaak vast in procedures die ze al jaren zo doen, en zitten niet te wachten op commentaar."

IQ boven 130

Het IHBV hoopt dat dit onderzoek aanleiding is voor de overheid om meer voorlichting te geven over hoogbegaafdheid. Voor werkgevers en voor de hoogbegaafde mensen zelf is het volgens de onderzoekers van belang om te weten waar hun kracht ligt en wat hun zwaktes zijn.

Over het algemeen wordt als definitie gehanteerd dat mensen hoogbegaafd zijn als ze een IQ van boven de 130 hebben.