Piet Kleine, de man die vergat te stempelen

Henk Angenent werd de beroemdste spruitjeskweker van Nederland. Erik Hulzebosch kon na 4 januari 1997 een hele rits optredens boeken vanwege zijn tweede plaats, maar Piet Kleine? Kleine werd de man die vergat te stempelen in Hindeloopen.

De vijftiende Elfstedentocht herbergt veel verhalen. Niet in de laatste plaats bij de zes koplopers die streden om de zege. Kleine was een van die koplopers. Hij kwam als vijfde over de finish, maar werd uit de uitslag geschrapt. Omdat hij één stempel miste. "Een wassen neus natuurlijk, dat stempelen", zegt hij twintig jaar later in het programma Andere Tijden Sport.

De woorden van Kleine hebben wat weg van rancune, maar daarvan is volgens hemzelf geen sprake. Ook in 1997 niet. "Ik hoorde een paar uur na de wedstrijd dat ik uit de uitslag was gehaald. We zaten in de auto op weg naar de prijsuitreiking. Of ik boos was? Nee, ik ben geen moment boos geweest. Maar het is een beetje apart, het stempelen. Het is traditie, niet meer van deze tijd."

Kleine was in 1997 al 45 jaar oud en had een hele carrière achter de rug. Bijna 21 jaar eerder werd hij olympisch kampioen op de 10.000 meter. Ook was hij al eens wereldkampioen allround geworden. In 1981 legde hij zich toe op het marathonschaatsen. En met succes: vier jaar later werd hij Nederlands kampioen.

'Kleine diskwalificeren? Dat doe je toch niet!'

Kortom, Kleine genoot enig aanzien in het peloton. Ook zijn concurrenten van die vierde januari vonden zijn diskwalificatie vreemd. Hulzebosch reageert nog verontwaardigd. "Piet Kleine uit de uitslag halen? Nee, belachelijk. Dat doe je toch niet? Regels zijn regels, dat klopt, maar Piet Kleine mag je niet uit de uitslag halen."

Ook Arnold Stam, die als zesde over de finish kwam en een plekje opschoof door de diskwalificatie van Kleine, is die mening toegedaan. "Belachelijk. Een stempelkaart is meer symbolisch. Ik ben als zesde over de meet gekomen. Officieel ben ik vijfde, maar ik ben gewoon zesde."

Stam laat zijn eigen kaart zien. Er is niet uit op te maken dat hij bij alle posten een stempel heeft laten zetten. "Ik vraag me af wie van de eerste dertig al die stempels heeft. Niemand!"

Maar... wat ging er nou mis?

"Ik rijd voorop", legt Kleine uit. Het is nog geen 8.00 uur 's ochtends en dus is het nog donker. "De stempelpost was niet echt opvallend of goed verlicht. Dus ik reed gewoon door, niet in de veronderstelling dat daar al een stempelpost was."

Kleine merkte eerst niet dat hij voorlag op de rest. "Op een gegeven moment merk je dat en dan wacht je op de rest. Ik vroeg aan Yep Kramer wat er gebeurd was en hij zei: je hebt een stempel gemist. Maar dat is niet zo erg, zei hij, valt wel mee. Gebeurt wel vaker."

Het vervelende voor Kleine: het was in beeld geweest op televisie. Heel Nederland zag dat Piet Kleine als enige doorschaatste. Nog voordat Kleine bij de finish in Leeuwarden was die dag, zag hij onderweg al spandoeken die refereerden aan zijn gemiste stempel in Hindeloopen.

Kleine bedankt voor kruisje

De organisatie van de Elfstedentocht ging kort na de wedstrijd enigszins overstag door de stortvloed aan kritiek op de beslissing. Kleine en ook René Ruitenberg, die eveneens een stempel miste, kregen alsnog een kruisje voor het uitrijden van de wedstrijd. Maar opgenomen in de uitslag werden ze niet. Kleine bedankte voor die eer. "Die beslissing valt me smerig tegen", zei hij destijds.