Italiaanse premier dreigt opnieuw: ik stap op als ik verlies
De Italiaanse premier Matteo Renzi dreigt opnieuw met opstappen als hij het aankomende referendum in zijn land verliest. Renzi zegt geen zin te hebben in een tijdelijk of technocratisch bestuur dat er kan komen na het referendum op 4 december.
De Italianen stemmen op die dag over een grondwetswijziging die de macht van regeringen in hun land vergroot en de huidige senaat drastisch verkleint. Maar meer dan ooit dreigt het referendum uit te lopen op een verkiezing voor of tegen de Italiaanse premier. "Je kunt niet verwachten dat ik de dag na het referendum met andere partijen ga onderhandelen om een nieuwe, afgezwakte regering te vormen", aldus Renzi.
Grillen
Al eerder koppelde Renzi zijn politieke lot aan de uitkomst van de stemming. "Ik heb geen zin om me straks te laten grillen door mijn tegenstanders", zei de premier bij een bijeenkomst over het referendum begin deze maand. "Het gaat uiteindelijk om iets anders: de politici die zich tegen deze grondwetswijzing keren zijn alleen maar bang dat hun huidige privileges worden aangetast."
Het is overduidelijk dat de toekomst van de Italiaanse regering op het spel staat, meent ook politiek analist Tommaso Ciriaco van de krant Repubblica. "Renzi heeft dat voortdurend gezegd en hij heeft daarmee een scheidslijn tussen de voor- en tegenstanders getrokken. Het referendum is een persoonlijke verkiezing geworden en het is moeilijk te voorspellen hoe het verder gaat als Renzi verliest. Een politieke crisis zal allerlei internationale gevolgen hebben. Ook de markten zullen zich gaan roeren."
Volgens Ciriaco speelt daarnaast de uitkomst van de Amerikaanse verkiezingen door op de stemming in Italië. Daarvoor zit het Italiaanse referendum te dicht op de Amerikaanse verkiezingen en hebben we hier dus ook te maken met een Trump-effect. Bij een verlies van het referendum zul je zien dat de geest uit de fles komt, en kan ook Italië een golf van het populisme gaan meemaken.
In peilingen hebben de tegenstemmers van het referendum op dit moment een lichte voorsprong. Maar ook weet een derde van de kiezers nog niet wat te gaan stemmen. Zowel premier Renzi als zijn politieke tegenstanders hebben komende weken nog tientallen bijeenkomsten voor de boeg om kiezers over de streep te halen.