Gezondheidsraad: hepatitisscreening risicogroepen
Mensen uit risicogroepen moeten gescreend worden op chronische infecties met het hepatitis B- of het hepatitis C-virus. Dat adviseert de Gezondheidsraad aan minister Schippers van VWS. De risicogroepen bestaan uit mensen die ooit drugs gespoten hebben, hiv-positieve mannen die seks hebben met mannen, eerste generatiemigranten uit landen waar hepatitis B of C vaker voorkomt dan hier en bepaalde groepen werknemers in de gezondheidszorg.
De Gezondheidsraad presenteert zijn advies vandaag op de Nationale Hepatitisdag in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Daar wordt ook het Nationaal Hepatitis Plan bekendgemaakt dat is opgesteld door een groep experts in samenwerking met het Centrum voor Infectieziektenbestrijding van het RIVM.
De raad vindt een algemeen bevolkingsonderzoek naar het vóórkomen van hepatitis B- en C niet nodig. Tussen de 0,1 en 0,4 procent van de bevolking is chronisch geïnfecteerd met een van beide virussen. Van die groep dragers van tussen de 17.000 en 68.000 mensen wordt tachtig procent nooit ziek.
Bloed
Besmetting met beide hepatitis-virussen kan via bloed-bloed contact gaan. Een verpleegkundige kan het virus bijvoorbeeld oplopen door zich te prikken aan een gebruikte injectienaald. Dat kan ook gebeuren bij het aanbrengen van tatoeages of piercings en bij acupunctuur.
Bij een bevalling kunnen de virussen van moeder op kind overgaan, met name in niet-westerse landen waar de hygiëne vaak minder goed is. Vooral hepatitis B is overdraagbaar via seksueel contact. Bij hepatitis C gaat dat iets minder makkelijk, maar ook dat virus is seksueel overdraagbaar. Seksuele overdracht van hepatitis C vindt vooral plaats bij hiv-positieve homoseksuele mannen.
Zowel hepatitis B als C kan ernstige ziekten veroorzaken als leverkanker en levercirrose. Bij levercirrose sterven levercellen af. In plaats daarvan ontstaat littekenweefsel. Daardoor functioneert de lever minder. In het begin is dit proces nog omkeerbaar, maar als het te lang duurt is het niet te stoppen en kan alleen een levertransplantatie de patiënt redden.
Er bestaat een vaccinatie tegen hepatitis B. Sinds 2011 maakt die deel uit van het Rijksvaccinatieprogramma. Mensen uit de risicogroepen en reizigers naar bepaalde landen wordt geadviseerd zich te laten vaccineren.
Opsporen
De Gezondheidsraad wil dat huisartsen, bedrijfsartsen en andere behandelend artsen mensen gaan opsporen die tot de risicogroepen behoren. Dat moet ook gebeuren in instellingen waar verslavingszorg wordt aangeboden en in gevangenissen. Vervolgens kan aan personen uit de risicogroepen een test aangeboden worden op beide virussen.
Op plekken waar relatief grote aantallen eerstegeneratiemigranten wonen uit landen waar hepatitis B en C meer voorkomen, kan het volgens de Gezondheidsraad zinnig zijn uitgebreidere screeningsprogramma's op te zetten.
Asielzoekers uit die landen zouden een test op de beide hepatitis-virussen aangeboden moeten krijgen. Wie positief getest wordt op een chronische infectie met een van beide virussen moet dan, ongeacht of hij of zij in Nederland mag blijven, behandeld worden volgens de geldende standaard.