Emotionele Michelle Obama opent frontaal de aanval op Trump

"Dit is niet normaal. Dit is geen 'normale' politiek. Dit is een schande en niet te tolereren. En het maakt niet uit tot welke partij je behoort. Geen enkele vrouw hoort zo behandeld te worden, niemand verdient zo'n belediging", zei een emotionele Michelle Obama tijdens een toespraak in Manchester in New Hampshire.

First lady Obama stapte gisteren uit haar gebruikelijke rol. In een speech, door Amerikaanse media omschreven als één van de bepalende momenten in deze campagne, ging ze staan voor vrouwenrechten en tegen "de haat en angst" die Donald Trump volgens haar verspreidt.

Ze reageerde op de 'Grab 'em by the pussy'-video van Trump en andere opmerkingen en verhalen rond de Republikeinse presidentskandidaat. Woensdag publiceerde The New York Times nog een verhaal van twee vrouwen die zeggen te zijn aangerand door Trump. Die eiste rectificatie en dreigt met juridische stappen. De krant liet hem per brief weten de rechter graag de kans te bieden om de Republikein te corrigeren.

Michelle Obama gaf de afgelopen maand al een paar keer een speech voor Clinton, waarin ze de loftrompet stak over de kwaliteiten van die laatste. Maar gisteren stapte ze uit die rol en kieperde ze het normale campagneverhaal overboord. Ze pakte Trump aan op een manier waarop Hillary Clinton dat volgens Amerikaanse media niet kan doen, vanwege het verleden van haar man Bill.

Volgens een van Michelle Obama's medewerkers was het altijd al de bedoeling dat ze richting het eind van de verkiezingsstrijd een toespraak zou houden over vrouwen, maar na het opduiken van de 'pussy'-video verscheurde ze de oorspronkelijke toespraak. Op gepassioneerde wijze en met forse retoriek fileerde ze gisteren vervolgens Donald Trumps gedrag. "De mate van beschaving van elke maatschappij is af te meten aan hoe die zijn vrouwen en meisjes behandelt. Ze verdienen met waardigheid en respect behandeld te worden."

Obama vertelde dat ze dinsdag nog in de wolken was. Het was de laatste bijeenkomst op het Witte Huis van haar 'Let Girls Learn'-initiatief. Maar dat sloeg radicaal om door de "pijnlijke, weerzinwekkende taal over vrouwen". "Pijnlijk voor zovelen onder ons, niet alleen vrouwen, maar ook voor ouders die proberen om hun kinderen te beschermen en ze willen opvoeden tot beschaafde volwassenen."

"Vorige week zagen we deze presidentskandidaat opscheppen over het aanranden van vrouwen. En ik kan niet stoppen met erover na te denken. Het heeft mij tot in het diepst van mijn wezen geraakt op een manier die ik niet had kunnen voorzien."

Ze zei dat het helaas geen slechte droom was. "Dit kunnen we niet onder het tapijt vegen. Dit is niet iets wat wij kunnen negeren, als een vervelende voetnoot in een verdrietige campagne." Het raakt haar heel persoonlijk. "Het geloof dat je alles kunt doen met een vrouw? Het is wreed, het is beangstigend en het doet pijn. Het doet pijn."

Welke lessen krijgen onze kinderen mee en wat doet het met onze meisjes, vroeg ze het publiek. "Welk effect heeft dit op mannen en jongens in ons land? De mannen in mijn leven praten niet zo over vrouwen." Dat Trump de opmerkingen afdeed als "kleedkamerpraat" noemde ze een belediging voor "fatsoenlijke" mannen. "De mannen die ik ken zijn mannen, broers en zonen die niet tolereren dat vrouwen gekleineerd worden of zonder respect worden behandeld."

Sterke mannen, die echte rolmodellen zijn, hoeven volgens een verontwaardigde Obama vrouwen niet te kleineren om zichzelf goed te voelen. "Echt sterke mensen, maken anderen beter en brengen ze samen."

Ze deed een hartstochtelijke oproep aan vrouwen om op 8 november tegen Trump te stemmen. "In ons hart weten we allemaal dat als we Hillary's tegenstander laten winnen, dan geven we onze kinderen een duidelijke boodschap mee. Dat het normaal is, we staan het dan toe en steunen het. Dan geven we onze zonen mee dat het normaal is om vrouwen te vernederen we vertellen onze dochters dat ze het verdienen om zo behandeld te worden."

Hoe kunnen we anderen in de wereld vertellen hoe ze vrouwen moeten behandelen als we een president hebben die geregeld vrouwen vernedert, vroeg ze retorisch.

Obama: "Wij als vrouwen hebben een stem. Wij kunnen op 8 november zeggen: genoeg is genoeg."

Door zich als persoon zo sterk af te zetten tegen Trump, riskeert Obama dat hij haar persoonlijk aanvalt, schrijft de site Politco. Het verleden heeft laten zien dat Trump niet terugdeinst voor het aanpakken van tegenstanders. Een woordvoerder van het Witte Huis zei na Obama's speech dat "er geen brutalere manier is voor Donald Trump om nog verder in achting te dalen, dan door de first lady aan te vallen".

Obama's speech trok de aandacht in de VS. CNN en NBC onderbraken de normale programmering om haar toespraak uit te zenden. In een klein venstertje onderin het beeld lieten de tv-zenders Donald Trump zien, die klaarstond in Florida om in West Palm Beach een toespraak te houden tijdens een campagnebijeenkomst.

Hij liet zich niet onbetuigd en ging op zijn beurt vol in de aanval en noemde het bericht van The New York Times opnieuw leugens. Over de vermeende aanranding van een verslaggeefster van het blad People zei hij onder meer: "Kijk nou eens naar haar", zei hij. "Kijk naar haar woorden. En zeg het maar: ik denk het niet. Ik denk het niet."

Daarna richtte hij zijn pijlen op andere media en de Clintons. Over de Democratische presidentskandidaat zei hij: "Het enige dat in Clinton haar voordeel is, zijn de media. Zonder de media is ze een absolute nul."

Trump zette 8 november neer als een keuze tussen het establishment in Washington en het volk. "We staan op een kruispunt in de geschiedenis van onze samenleving. Deze verkiezing bepaalt of het volk weer de controle over de overheid krijgt."

Volgens hem probeert het establishment de controle op alle mogelijke manieren vast te houden. "Iedereen die ze uitdaagt, is een seksist, een racist, een xenofoob en moreel verwerpelijk. Ze vallen je aan , ze halen je naam door het slijk, ze zullen proberen om je carrière en je familie te vernietigen, ze zullen proberen om alles rondom je te vernietigen, inclusief je reputatie. Ze zullen liegen, liegen, liegen en nog veel meer ergere dingen, alles wat nodig is. De Clintons zijn criminelen, onthoud dat. Het zijn criminelen."

De bekende statisticus en peiler Nate Silver schreef dinsdag nog dat als Trump de verkiezingen verliest, dat dat komt doordat vrouwen niet op hem stemmen. Ondertussen gaat op Twitter, vooral onder Trump-aanhangers, de hashtag #repealthe19th rond, een oproep om het stemrecht van vrouwen in te trekken, wat geregeld is in het negentiende amendement van de Amerikaanse Grondwet.

The Washington Post concludeerde gisteren dat de twee speeches het uitvloeisel zijn van de toenemende retoriek en een indicatie van hoe beladen de laatste campagnedagen waarschijnlijk zullen zijn. De onenigheid tussen de twee kampen zal niet eindigen na de verkiezingen van 8 november, voorspelt de krant.

Ga hieronder naar NOS The Series, onze speciale site, met video's over de Amerikaanse verkiezingen: