Asielzoeker al 6 jaar in uitzetcentrum
Uitgeprocedeerde asielzoekers zitten soms jaren in het vertrekcentrum in Ter Apel. Dat komt doordat ze niet uitgezet kunnen worden, blijkt uit onderzoek van het VPRO-programma Argos.
In het terugkeercentrum, de Vrijheidsbeperkende Locatie (VBL) in Ter Apel, verblijven 45 uitgeprocedeerde asielzoekers al langer dan een jaar, terwijl het verblijf bedoeld is voor 12 weken.
Uit onderzoek van Argos blijkt dat op 1 mei van dit jaar 45 van de 350 ex-asielzoekers langer dan een jaar in de VBL zaten, één man zelfs langer dan zes jaar. Ook zijn er gevallen van twee jaar of langer bekend.
Meldplicht
Vreemdelingen die niet mogen blijven worden, als er zicht is op uitzetting, naar een uitzetcentrum gebracht, zoals in Ter Apel. De afspraak is dat de uitgeprocedeerde asielzoekers binnen 12 weken worden teruggebracht naar hun eigen land.
Mensen die in een VBL zitten mogen wel op straat rondlopen, maar zij moeten zich dagelijks melden en mogen de gemeente niet uit. Bovendien mogen ze niet werken of een opleiding volgen.
Eigen verantwoordelijkheid
Volgens directeur Rhodia Maas van de Dienst Terugkeer en Vertrek van het ministerie van Veiligheid en Justitie wordt een langer verblijf in Ter Apel in sommige gevallen toegestaan uit humanitair oogpunt. "Iemand in een rolstoel op straat zetten gaat bijvoorbeeld wel heel ver." Veel vaker worden afgewezen asielzoekers 'geklinkerd', op straat gezet. Velen belanden dan in de illegaliteit.
Het langdurig en uitzichtloos verblijf in Ter Apel is uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de betrokkenen zelf, zegt Maas. "Op het moment dat iemand echt terug wil heeft die binnen no time een document en kan hij terug."
Emeritus-hoogleraar vreemdelingenrecht Anton van Kalmthout zegt in Argos dat dat veel te simpel is: "Als het zo gemakkelijk zou zijn dan hadden we een deel van het probleem al lang opgelost."
Als het niet lukt om iemand binnen drie jaar terug te laten keren, dan moet dat meespelen in de heroverweging om een andere oplossing te bedenken.
"Veel ambassades hebben helemaal geen zin om landgenoten terug te nemen. Als iemand geen paspoort heeft en onderzoek in het land van herkomst naar bijvoorbeeld een geboortebewijs levert niks op, dan is het antwoord van de ambassade vaak 'Nee'. Ook de Dienst Terugkeer en Vertrek weet dat het in veel gevallen niet lukt om de noodzakelijke papieren van de ambassades te krijgen."
Van Kalmthout pleit voor een maximale verblijfsduur in de Vrijheidbeperkende Locatie:. "Als het DT en V niet lukt om iemand binnen drie jaar terug te laten keren, dan moet dat meespelen in de heroverweging om een andere oplossing te bedenken."