Reactor Petten: afvoer 1600 vaten kernafval onhaalbaar
Het afvoeren van 1600 vaten kernafval van Petten naar Zeeland, is onhaalbaar. Dat stelt het nucleaire bedrijf NRG in Petten, waar de vaten liggen opgeslagen. Het is volgens NRG niet alleen financieel onhaalbaar, ook is voor een deel niet duidelijk wat voor materiaal er precies in de vaten zit. Bronnen zeggen tegen de NOS dat de Tweede Kamer eind deze week wordt ingelicht over de problemen met het kernafval dat onder de grond ligt opgeslagen.
De politiek besloot ruim dertig jaar geleden al dat de vaten centraal moeten worden opgeslagen, de locatie voor die centrale opvang is de Covra in Zeeland. Het in financieel problemen verkerende NRG heeft de operatie voor 100 miljoen euro in de boeken staan. Het bedrijf zegt nu tot de conclusie te zijn gekomen dat het onmogelijk is om het afval te vervoeren omdat de operatie financieel onhaalbaar is.
Maar het probleem gaat verder dan de vraag wie wat moet betalen. Want ook als er meer geld uit Den Haag zou komen, kleeft er volgens NRG een “intrinsiek risico” aan het verplaatsen van het afval. Dat komt omdat het wereldwijd gezien een unieke situatie is, waarbij vooraf onmogelijk goed is in te schatten hoeveel alles gaat kosten.
Wettelijke plicht
De 1600 vaten kernafval zijn in de afgelopen decennia opgespaard. In een ver verleden was het juist de bedoeling dat het afval voor honderden jaren in de bodem bij Petten in Noord-Holland zou worden opgeborgen. Met dat doel is het afval in vaten gestopt, en onder de grond opgeslagen.
De NOS heeft gesproken met meerdere mensen die in de afgelopen jaren direct betrokken waren bij deze afval-operatie. Zij zijn zeer sceptisch over de haalbaarheid van het afvoeren. Menigeen denkt dat het beter zou zijn om het afval te laten liggen waar het ligt.
Zoutzuur
In antwoorden op schriftelijke vragen die de NOS aan NRG heeft gesteld over het afval, geeft de directie aan dat het afval op dit moment veilig ligt opgeslagen. Wel is er een probleem met het corroderen van een aantal vaten. "Van een aantal vaatjes waarin ook pvc verpakt is, is bekend dat deze vaatjes aangetast zijn. Door een chemische reactie van radioactiviteit met het pvc ontstaat zoutzuur, waardoor de vaatjes zijn aangetast."
De opslag van de vaten zelf is nog steeds veilig, stelt NRG, maar de vaten moeten wel worden verwijderd en vervangen door nieuwe vaten. In totaal zijn "inmiddels 109 gecorrodeerde vaten gesorteerd en succesvol omgepakt in nieuwe vaten".
Bij zes vaten is dit niet gelukt. NRG geeft aan dat deze vaten "niet kunnen worden gelift conform de standaard procedures en volgens een aangepaste procedure moeten worden omgepakt". Deze "worden gemonitord zodat we de status van dit vaste afval goed in het oog kunnen houden".
De NOS heeft aan NRG gevraagd of het mogelijk is om te komen kijken hoe de vaten liggen opgeslagen. Het bedrijf leek daar in eerste instantie toestemming voor te geven, maar gisteren zag het bedrijf daar toch vanaf. Ook was er sprake van het vrijgeven van beeldmateriaal, maar ook daar kwam NRG gisteren op terug.
In Petten worden medische isotopen gemaakt, die worden gebruikt bij de behandeling van kanker. Eerder meldde de NOS dat bronnen rondom NRG signaleren dat de financiële druk op het bedrijf zo groot is, dat dit tot potentieel onveilige situaties kan leiden. Het historische kernafval drukt volgens het nucleaire bedrijf financieel gezien het zwaarst op de onderneming, die ook nog een lening van 82 miljoen aan de overheid moet terugbetalen.