Clinton versus Trump: wie deelt de eerste klap uit?

Amerikaanse zenders kondigen het al dagen aan als een bokswedstrijd tussen twee zwaargewichten. In de ene hoek: politicus Hillary Clinton. Een zeer ervaren kandidaat, maar ze heeft problemen met haar imago: mensen vinden haar te kil.

In de andere hoek: zakenman Donald Trump. Komt altijd authentiek over, maar hij moet niet onderschatten hoe belangrijk dit debat is. Hij moet met meer komen dan beledigingen en oneliners.

Komende nacht staan Trump en Clinton voor het eerst tegenover elkaar. Het is een belangrijk moment in de campagne, zegt Hadas Gold, journalist bij de politieke website Politico: "Veel mensen letten niet op tijdens de voorverkiezingen." Volgens haar leren veel Amerikanen de twee vanaf nu pas echt kennen.

Het is niet zomaar een eerste kennismaking: de verwachting is dat dit debat alle kijkcijferrecords gaat verbreken. Er worden 100 miljoen kijkers verwacht. Ter vergelijking: de Super Bowl is jaarlijks het meest bekeken evenement op de Amerikaanse televisie, met ook ongeveer 100 miljoen kijkers.

Dergelijke verkiezingsdebatten trekken normaal tussen de 40 en 70 miljoen kijkers. Het huidige record is nog altijd in handen van Ronald Reagan en Jimmy Carter in 1980, met 80 miljoen kijkers.

Hamburgers en cola

Het contrast tussen de twee kandidaten in de aanloop naar dit debat kan niet groter zijn. Clinton bereidt zich voor op haar Clintons, vertelt Gold. Ze heeft mappen vol feitelijke informatie over beleid en ze houdt oefendebatten. De afgelopen week had ze alle campagnebijeenkomsten geschrapt om zich te kunnen voorbereiden.

Trump bleef gewoon doorgaan met zijn campagne, hij lijkt zich nauwelijks voor te bereiden. Volgens de Washington Post zit hij op zondagen met zijn adviseurs aan tafel bij zijn golfclub in New Jersey en testen ze oneliners onder het genot van hamburgers en cola.

"Hij schept openlijk op over hoe weinig hij zich voorbereidt", zegt Gold. "We hebben eerder kandidaten gehad die van nature goed overkwamen op televisie. Ronald Reagan was een acteur en had misschien minder voorbereiding nodig, maar ook hij moest nog steeds oefenen."

Reagan was geen standaardpoliticus en dat werkte in zijn voordeel, net als bij Trump. "Het is zijn kracht. Maar hij heeft nog nooit een debat op deze manier moeten voeren. Het is een hele andere situatie. Bovendien is het voor het eerst dat Trump maar één tegenstander tegenover zich heeft."

Toch heeft Trump al bewezen trucjes te bezitten waar Clinton voor moet uitkijken. Zo weet hij feilloos het onderwerp van een gesprek te veranderen. "Hij doet het zo soepel dat je het niet eens merkt. Wordt hem bijvoorbeeld een vraag gesteld over Syrië en binnen vijf seconden weet hij het zo te draaien dat het over Hillary’s uithoudingsvermogen gaat."

De kandidaten zijn elkaars tegenpool, waardoor de zwakte van de één de kracht is van de ander. Trump komt natuurlijk en authentiek over, en kan wegkomen met het gebruiken van pakkende oneliners, terwijl de Democratische kandidaat daar juist moeite mee heeft.

"Het is een moeilijke balans. Ze moet niet verdrinken in haar geliefde feiten en beleidsvoorstellen. Mensen weten wel dat Clinton goed voorbereid is. Maar dat is niet genoeg om hen te overtuigen voor haar te stemmen. Ze moet ook laten zien dat ze de juiste houding heeft om Trump aan te kunnen op het podium."

De Republikeinse kandidaat beweert dat de debatten oneerlijk zullen zijn. Ze zouden zo gemanipuleerd zijn dat hij niet kan winnen. Hij is zich dus nu al aan het indekken, zegt Gold. Als hij de debatten toch wint, komt dat door zijn kundigheid. Als hij verliest, is dat voor hem het bewijs dat er met de debatten geknoeid is.

Dat draagt bij aan de verwachtingen. Deze zijn lager voor Trump dan voor Clinton, zegt Gold. "Clinton is al decennia bekend als politicus en mensen verwachten dus dat ze voorbereid is. Trump hoeft alleen maar presidentieel over te komen. Zolang hij geen lompe beledigingen uit, zal het overkomen als een geslaagd debat voor hem." Maar ook die beledigingen kunnen in zijn voordeel werken. "Hij kan daardoor ook als authentieker en echter overkomen."

Of het echt verschil gaat maken in de verkiezing, is nog maar de vraag. Het is moeilijk om te zeggen wat voor impact de debatten hebben, zegt Gold. Maar, voegt ze eraan toe, het is wel belangrijk voor het momentum van een campagne en de indruk die men heeft van een kandidaat.

"In sommige staten is het zo spannend dat je maar weinig kiezers nodig hebt om de hele staat om te doen slaan van de een naar de ander. Soms heb je aan honderdduizend kiezers genoeg. Dat is weinig voor een nationale verkiezing. Daarom zijn er get-out-the-vote-programma’s voor hele specifieke doelgroepen, zoals moslims in Florida. Dat is geen grote groep van de bevolking, maar deze mensen kunnen een enorm groot verschil maken en een hele staat doen omslaan."

Op onze speciale site NOS The Series blikken we ook vooruit op de debatten: