Giftige brandstof via Nederlandse havens naar Afrika
Voor het eerst zijn harde bewijzen gepubliceerd waaruit blijkt dat internationale brandstofbedrijven op grote schaal giftige brandstof exporteren naar Afrika. Een groot deel daarvan wordt geproduceerd door bedrijven in het havengebied van Nederland en België, staat in het rapport Dirty Diesel van de Zwitserse niet-gouvernementele organisatie Public Eye.
Grondstoffenhandelaren als het Nederlandse Vitol en het Nederlands-Zwitserse Trafigura spelen een belangrijke rol in het verschepen van de vervuilde diesel. Zij hebben raffinaderijen en opslagtanks in het zogenoemde ARA-gebied (Amsterdam-Rotterdam-Antwerpen), waar zij de grondstof mixen met giftige stoffen, waardoor de kosten lager worden. Daarnaast leveren zij de brandstof en bezitten soms ook de pompstations waar de brandstof wordt verkocht. Zo beheersen zij de hele keten.
African quality
De olie wordt veelal uit Afrikaanse landen gehaald. Olie van goede kwaliteit wordt gemixt met goedkope giftige mengstoffen en teruggebracht als een mindere kwaliteit benzine en diesel. De milieunormen liggen er veel lager dan in westerse landen. De brandstof gaat onder meer naar Nigeria, Mali, Liberia, Senegal en Ghana.
Public Eye heeft brandstof van pompstations in acht landen onderzocht. Deze zogenoemde "African quality"-diesel bevat tot 378 keer zoveel zwavel als in Europa is toegestaan. Ook de aangetroffen hoeveelheden benzeen en andere giftige stoffen overschrijden de Europese normen ruimschoots.
De uitstoot van giftige stoffen gaat ten koste van de gezondheid van de bevolking. Volgens een recent VN-onderzoek neemt de luchtvervuiling nergens ter wereld zo snel toe als in de grote steden in Afrikaanse landen.
Het verkopen van dergelijke producten is onwettig en schendt het recht van de bevolking op gezondheid. Daardoor zal het aantal doden ten gevolge van fijnstof in Afrika in 2030 drie keer zo hoog liggen als in Europa, de VS en Japan bij elkaar, schat de organisatie ICCT, die zich bezighoudt met schoon vervoer.
Container met lucht
Public Eye en zijn West-Afrikaanse partnerorganisaties verschepen een container vol vervuilde lucht uit Accra, de hoofstad van Ghana, naar Genève. Met deze symbolische campagne "Retour Afzender" willen ze Trafigura vragen om de daad bij het woord te voegen en te stoppen met het verkopen van brandstof die niet voldoet aan de Europese normen.
De directie heeft in het laatste duurzaamheidsrapport gezegd dat het bedrijf een leidende rol wil gaan spelen in verantwoord ondernemen, het rekening houden met mens en planeet bij het maken van winst.
Trafigura en Vitol spreken niet tegen dat ze een slechtere kwaliteit brandstof aan Afrikaanse landen verkopen. De bedrijven zeggen dat ze de aanpak van de vervuiling steunen, maar dat ze geen invloed hebben op de milieunormen in die landen.