'Er moet meer Noordzeegebied beschermd worden'

Natuurorganisaties willen dat meer gebieden in de Noordzee beschermd gebied worden. Volgens het Wereld Natuur Fonds (WNF) worden vissen en ander zeeleven bedreigd, nu het steeds drukker wordt op de Noordzee.

Samen met de Stichting Duik de Noordzee Schoon hield WNF een expeditie in de Noordzee, om aandacht te vragen voor bepaalde gebieden. Ruim dertig biologen, duikers, fotografen en filmers deden er de afgelopen tien dagen onderzoek.

Het onderwaterleven in de Noordzee wordt door verschillende factoren bedreigd, zoals visserij, windmolens en boortorens, stelt Ingvild Harkes van het WNF. "Zodra je de bodem gaat omwoelen, heb je een effect", zegt ze.

Verslaggever Theo Verbruggen ging mee op de laatste dag van Expeditie Noordzee:

Een van de gebieden die zijn onderzocht, is de Borkumste Stenen, ten noorden van Schiermonnikoog. Hoewel het vol vis en ander zeeleven zit, is het geen beschermd natuurgebied.

De Borkumse Stenen is nog relatief onaangetast en dat moet volgens de natuurorganisatie zo blijven. "Je ziet hier veel meer vis en krab en kreeft dan elders in de Noordzee", vertelt expeditieleider Ben Stiefelhagen.

Het gebied is vernoemd naar de stenen die op de zeebodem liggen. Die zijn in de laatste ijstijd door een gletsjer naar de Noordzee gevoerd. Ze zijn begroeid met anemonen, sponzen en zacht koraal. Daardoor leven er veel verschillende soorten kreeften, krabben en vissen.

In een beschermd natuurgebied mogen vissers hun netten niet uitgooien, omdat het gesloten is voor alle vormen van visserij. Door zo'n verbod wordt voorkomen dat onderwatergebieden beschadigd raken en dat de visstand wordt verstoord.

De Duitse overheid heeft zijn deel van de Borkumse Stenen al aangewezen als natuurgebied. Daarmee blijven rifstructuren, zandbanken en de visstand behouden. Om die reden wil het WNF de Nederlandse overheid overtuigen dat het van ecologisch belang is om dit stuk Noordzee te beschermen.

De Nederlandse Vissersbond wil dat er eerst overleg komt over welke gebieden wel of niet gesloten gaan worden. "De vissers ervaren het als een bedreiging dat er steeds meer gebieden gesloten worden", zegt de bond. "Daarnaast verliezen we visgebieden aan de groeiende windmolenparken."

Door met diverse betrokken organisaties om de tafel te gaan zitten, hoopt de Vissersbond doelen te bereiken "zonder elkaars belangen te schaden". "Vissers willen ook een gezonde zee en dat bereik je echt niet alleen door gebieden te sluiten. We willen gewoon een eerlijke boterham verdienen en zoveel mogelijk mensen in Europa een lekker visje laten eten."

De duikers van Expeditie Noordzee proberen met de opnames aan te tonen wat het belang van een beschermd natuurgebied is. "Wij bieden een platform voor wetenschappers, biologen, filmers en fotografen", zegt Stiefelhagen in het radioprogramma Vroege Vogels. "Om zo de Nederlanders te laten zien hoe waardevol de Noordzee is."

Stiefelhagen duikt zelf al 42 jaar en constateert achteruitgang in de Noordzee. "Vroeger kwam je aanzwemmen en dan moest er een wrak liggen, maar dat zag je helemaal niet. Je zag dan een hele grote school vis. Daar moest je in duiken en als je dan omkeek had de school vissen je weer ingesloten. Maar die tijd is geweest."

Tijdens Expeditie Noordzee is niet alleen de bodem van de zee in beeld gebracht, ook hebben de expeditieleden allerlei spullen opgedoken. "We hebben oude visnetten en vislood meegenomen", vertelt Rob Verboom, duiker en bestuurslid van Duik de Noordzee Schoon. "Dat vislood kunnen we weer omsmelten om duikgewichten van te maken. Dan wordt het weer goed hergebruikt."