Hartcentra hebben last van verpleegkundigentekort
Hugo van der Parre
Researchredacteur
Veel hartcentra in Nederland hebben te kampen met een tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen. Uit een rondgang van de NOS en de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVvC) langs hart- en interventiecentra blijkt dat meer dan de helft van de centra er niet in slaagt om genoeg gekwalificeerde verpleegkundigen te vinden.
Daardoor zijn er minder cardiologie-bedden beschikbaar dan mogelijk is en moeten medische ingrepen worden uitgesteld. Het probleem speelt met name bij de academische centra en de andere grote hartcentra in alle regio’s.
Van de dertig aangeschreven centra reageerden er 27. Zestien gaven aan dat ze problemen hebben om goede verpleegkundigen te vinden. Op vacatures wordt soms niet of nauwelijks gereageerd.
Gespecialiseerd
In ons land zijn zestien grote hartcentra waar hartoperaties plaatsvinden – daaronder alle academische ziekenhuizen – en veertien ziekenhuizen waar kleinere ingrepen op hart- en vaatgebied gebeuren, zoals dotteren. Voor goede zorg zijn verpleegkundigen nodig die extra geschoold zijn.
"Een van de oorzaken van het tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen is dat cardiologie-verpleegkundigen zich verder specialiseren", zegt Barbara Mulder, de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie. "Ze worden intensive care-verpleegkundige of spoedeisende hulp-verpleegkundige of verpleegkundig specialist." Verpleegkundig specialisten zien zelfstandig patiënten op de polikliniek.
Bestuurslid Sander van Gisbergen van de Nederlandse Vereniging voor Hart- en Vaatverpleegkundigen (NVHVV) is zelf opleider en namens zijn beroepsvereniging nauw betrokken bij de opleiding van gespecialiseerde hartverpleegkundigen.
Hij wijst op een financieel probleem. Om de uitstroom van hartverpleegkundigen te compenseren moeten er meer verplegers worden opgeleid en daarvoor is geld nodig, aldus van Gisbergen.
Hij legt ook uit waarom verpleegkundigen willen doorstromen: "Vaak gaat het de hartverpleegkundigen niet alleen om het geld, maar om een inhoudelijke motivatie om door te stromen naar de IC of de SEH", zegt Van Gisbergen. "Het hart is de motor van het lichaam, op de cardiologie-afdeling ben je daarmee bezig en weet je daar heel veel van. Maar op de IC en de SEH gaat het over het hele lichaam. Dat is inhoudelijk interessant."
Oplossingen
Doordat er nauwelijks sollicitanten zijn voor vacatures, zoeken de meeste centra het in eigen opleidingen. Een ziekenhuis in het zuiden van het land schrijft: "De pool van hartverpleegkundigen wordt vrijwel uitsluitend aangevuld met leerlingen die we zelf opleiden. Er kan vanwege de kosten echter alleen op basis van vervanging worden opgeleid. Er is geen geld om extra hartverpleegkundigen op te leiden."
Een andere oplossing is het inhuren van extern personeel via een uitzendbureau voor verpleegkundigen. Deze zogenoemde lease-verpleegkundigen zijn wel een stuk duurder dan vaste medewerkers, waardoor de kosten van de zorg toenemen. Zij worden ook beter betaald. Door de schaarste is het voor verpleegkundigen steeds aantrekkelijker om uit dienst te gaan en uitzendkracht te worden. Dat vergroot het probleem voor de hartcentra nog meer.
Uitzendbureau in de zorg TMI zegt dat de vraag naar hartverpleegkundigen in een jaar tijd bijna is verdubbeld.
