'Bewoonbare' planeet ontdekt op astronomische steenworp afstand
Astronomen hebben een leefbare planeet ontdekt bij Proxima Centauri, de dichtstbijzijnde ster vanaf ons zonnestelsel. De planeet, die de naam Proxima b heeft gekregen, staat op maar 4 lichtjaar afstand van de aarde.
Het team van astronomen publiceert zijn bevindingen morgen in het wetenschappelijke vakblad Nature.
De onderzoekers ontdekten dat Proxima b veel dichter bij zijn ster staat dan de aarde bij de zon. Toch is het er niet heel warm, want Proxima Centauri is een zogenaamde rode dwerg, die veel koeler is dan onze zon.
Vanwege de kleine afstand tot zijn ster duurt een jaar op Proxima b maar 11 dagen. De astronomen konden uit telescoopgegevens ook afleiden dat de rotsachtige planeet iets zwaarder is dan de aarde en dat er vloeibaar water kan stromen op het oppervlak, maar alleen in de zonnigste gebieden.
Er zou volgens het onderzoeksteam leven mogelijk zijn op de nieuwe wereld. Dat leven zou wel veel meer uv- en röntgenstraling te verduren krijgen van Proxima Centauri dan we op aarde gewend zijn.
Er gingen al langer geruchten over een planeet bij Proxima Centauri, een ster die in science fictionboeken en -films al tot de verbeelding spreekt sinds zijn ontdekking in 1915.
"De eerste aanwijzingen waren er al in 2013, maar toen waren de waarnemingen niet overtuigend genoeg", zegt onderzoeksleider Guillem Anglada-Escudé. "Sindsdien hebben we hard gewerkt om meer waarnemingen te doen."
De vondst van de dichtstbijzijnde aardachtige exoplaneet is de grootste ervaring van mijn leven en voor velen van ons.
De planeet is vanaf de aarde niet te zien, zelfs niet met de sterkste telescopen, maar zijn bestaan kan wel worden aangetoond door naar zijn ster te kijken.
Met behulp van verschillende grote telescopen, waaronder een in Chili van de Europese astronomische organisatie ESO, kon het team meten dat Proxima Centauri met ongeveer 5 kilometer per uur naar de aarde toe beweegt, en dan weer met de zelfde snelheid de andere kant opgaat. Die beweging duurt 11,2 dagen.
Die beweging was waarschijnlijk het bewijs voor een planeet. Om zeker te zijn bestudeerden de astronomen tegelijkertijd ook de helderheid van de ster. Zo konden ze uitsluiten dat grillige uitbarstingen van de rode dwerg de meetresultaten zouden beïnvloeden.
Na de telescopen een paar weken lang op Proxima Centauri te hebben gericht, waren de onderzoekers zeker van hun zaak: de ster heeft een planeet van 1,3 keer de massa van de aarde die op 7 miljoen kilometer afstand om de ster draait.
Volgens Anglada-Escudé is het een belangrijke ontdekking, zo dicht bij huis. "Er zijn veel exoplaneten gevonden en er zullen er nog veel meer worden ontdekt, maar de zoektocht naar en de vondst van de dichtstbijzijnde aardachtige exoplaneet is de grootste ervaring van mijn leven en voor velen van ons."
De zoektocht naar leven op Proxima b is volgens de onderzoeksleider de volgende stap. Het is echter niet eenvoudig om de ster te bereiken, want 4 lichtjaar is ook in deze moderne tijd nog steeds ontzettend ver weg. Conventionele ruimtesondes zoals NASA's Voyager 1 en 2 en New Horizons zouden er tienduizenden jaren over doen.
