Oververmoeide touringcarchauffeurs vrezen voor veiligheid passagiers
Chauffeurs van touringcars zitten vooral op internationale ritten soms zeer vermoeid achter het stuur. De NOS heeft contact gehad met tientallen chauffeurs van verschillende bedrijven die meerdere malen per jaar vrezen voor de veiligheid van hun passagiers.
Ook de FNV stelt op basis van eigen onderzoek dat de veiligheid in het geding is. "Niet alleen van de chauffeurs en hun passagiers, maar ook van de andere weggebruikers", zegt bestuurder Brigitta Paas van FNV Toer.
Volgens Paas vormen internationale lijndiensten en de goedkope "dagtochten met een 24-uurs-karakter" naar steden als Parijs en Berlijn de grootste risicofactor. De lijndiensten zijn met name onder jongeren de afgelopen jaren steeds populairder geworden. "Op die ritten moeten weinig chauffeurs soms heel veel leveren. Het is echt stampen. Want een extra chauffeur betekent extra kosten."
5 uur rust
Met name in het hoogseizoen maken touringcarchauffeurs lange werkdagen, vertellen zij de NOS. In de maanden mei, juni en september zijn er veel schoolreizen. In de vakantieperiode zijn het de genoemde internationale pendelritten en stedentrips die veel van chauffeurs vragen. "Een werkweek met onregelmatige tijden van meer dan 60 uur is meer regel dan uitzondering", vertelt een chauffeur. Ook collega's laten weten dat werkweken van 60 of 70 uur regelmatig voorkomen.
Dan weer een vroege dienst, dan juist een hele late. Dat wisselen is killing.
Veel buschauffeurs noemen weinig nachtrust de belangrijkste oorzaak van de vermoeidheid. Tijdens de zomerperiode komt het voor dat chauffeurs meerdere dagen achter elkaar bijna vijftien uur werken. Officieel hebben ze daarna negen uur rust, maar in deze tijd moeten ze ook nog op en neer van het vertrekpunt naar huis of hun hotel rijden, eten en douchen. "In de praktijk heb je dan vaak niet meer dan vijf uur werkelijke rust", aldus een chauffeur.
Ook de onregelmatigheid van het werk ervaren veel chauffeurs als een probleem. Een touringcarchauffeur schrijft: "Dan weer een vroege dienst, dan juist een hele late. Soms om 02.00 uur naar bed, twee dagen later om 05.00 uur eruit. Dat wisselen is killing."
Sjoemelen
Daarnaast melden chauffeurs dat ze onder druk van hun werkgever soms sjoemelen met de regels. Officieel is het schoonmaken van de bus werktijd. Maar meerdere chauffeurs vertellen bijvoorbeeld dat ze dit opgeven als rusttijd, zodat het op papier lijkt dat ze voldoende rust hebben en de rusttijdenwet niet overtreden.
Ook mogen ze niet vaker dan drie keer in de week diensten hebben met een rustperiode van negen uur, maar in de praktijk gebeurt dit vaker. Weer een andere chauffeur vertelt dat touringcarchauffeurs die in het buitenland een collega moeten aflossen, daar soms zelf heen rijden. Vervolgens overnachten ze daar niet, maar stappen ze meteen op de bus, waardoor ze al uren gereden hebben voor hun feitelijke werkdag begint.
Ongeluk Parijs
Een van de chauffeurs met wie de NOS sprak, raakte bijna een jaar geleden op de snelweg richting Parijs met zijn dubbeldekker van de weg. Twee inzittenden raakten lichtgewond. De chauffeur, die niet bij naam genoemd wil worden, meldde de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) eind vorig jaar dat hij voorafgaand aan het ongeluk te veel had gewerkt en te weinig geslapen.
De ILT houdt toezicht op de 350 busbedrijven en hun 6500 chauffeurs. De inspectie zegt de informatie van de chauffeur te hebben opgenomen in het dossier over het bedrijf in kwestie.
De FNV wil dat er een onderzoek komt naar de lichamelijke gesteldheid van chauffeurs. In dat onderzoek zou hun conditie aan het begin en het eind van het extra drukke vakantieseizoen moeten worden gemeten. "Als daaruit inderdaad een ernstige verslechtering blijkt in de loop van die periode, dan moeten er nadere maatregelen komen", zegt Paas. "Waar wij in elk geval tegen zijn, is de verdere versoepeling van de Europese rij- en rusttijden waar de werkgeversorganisaties op dit moment in Brussel voor aan het ijveren zijn."
Niet noodzakelijkerwijs minder rusten, maar rusten op andere momenten.
KNV, de Nederlandse werkgeversorganisatie voor het beroepspersonenvervoer, zegt dat veel afhangt van de aard van het werk en het bedrijf waar chauffeurs voor werken. Omdat de prijzen in de sector onder grote druk staan, onder meer door de concurrentie van goedkope luchtvaartmaatschappijen, is er weinig ruimte om chauffeurs meer vrij te geven dan de regels voorschrijven "Maar grote problemen zijn mij niet bekend; het touringcarvervoer is en blijft een van de veiligste vormen van transport", zegt Carlo Cahn van de KNV.
Bij de lobby in Brussel gaat het volgens Cahn niet zozeer om een gewenste versoepeling, als wel een "flexibilisering" van de regels. "Meer in lijn met de wensen van klanten. Niet noodzakelijkerwijs minder rusten, maar rusten op andere momenten."