'Franse politie wist dat aanslag kon gebeuren door oproep al-Qaida'

De Franse politie wist dat een aanslag zoals gisteravond in Nice, waarbij ruim tachtig doden vielen, gepleegd zou kunnen worden. Al-Qaida riep een tijd geleden op om op grote menigtes in te rijden met vrachtwagens, dus hielden de Franse autoriteiten rekening met zo'n scenario, vertelt terrorisme-expert Edwin Bakker.

“De Franse overheid houdt rekening met aanslagen van eenlingen, alleen zijn deze aanslagen moeilijk te monitoren”, vertelt Bakker. “In Nice hangen overal veiligheidscamera’s en loopt politie rond, maar aanwijzingen voor een aanslag van een eenling kunnen over het hoofd worden gezien.”

De sportzomer in Frankrijk was ook een aandachtspunt voor de Franse autoriteiten. Maandenlang werd er al gesproken over een intensievere beveiliging tijdens de sportevenementen. Toch koos de aanslagpleger voor een aanslag op mensen die een volksfeest vierden en niet voor een aanslag op het publiek bij een sportevenement, zoals het EK voetbal of de Tour de France. Dat was waarschijnlijk een bewuste keuze, aldus Frankrijk-deskundige en historicus Niek Pas.

Vergelijkbaar met Koningsdag

"Vanuit het oogpunt van de aanslagpleger is dit een heel slim moment", vertelt Pas. De boulevard van Nice was volgens de deskundige een relatief makkelijk doelwit. "Iedereen in Frankrijk is op straat op 14 juli. Deze dag is wel vergelijkbaar met Koningsdag in Nederland. Op de boulevard was een grote groep mensen aanwezig, die net naar het vuurwerk had gekeken."

Volgens hem is er waarschijnlijk bewust gekozen voor een aanslag op Quatorze Juillet. "14 juli is de dag van de vrijheid in Frankrijk. De dag symboliseert de bevrijding van tirannie en is een uiting van broederschap. Het is een vrolijke dag, die door iedereen in Frankrijk gevierd wordt."

Symbolische plek

Ook de stad is volgens de Frankrijk-deskundige bewust uitgekozen. "Nice staat bekend als toeristenplek. Het is een internationale badplaats met veel buitenlandse toeristen en veel directe vluchten gaan erheen." Het is volgens Pas ook een plek met veel glamour en glitter. "Om de hoek bij het filmfestival van Cannes. Het is echt niet zomaar een plek, het is een symbolische plek."

Onder meer door de afgekondigde noodtoestand in het land waren er meer agenten in de stad aanwezig. "Het had nog veel slechter kunnen aflopen als er geen agenten aanwezig waren geweest die de vrachtwagen na twee kilometer tot stand brachten."

Moeilijker doelwit

De grote sportevenementen zijn voor terroristen een moeilijker doelwit, zegt Pas. "Het EK voetbal was heel goed afgeschermd en de Tour de France wordt nog steeds goed beveiligd."

Ook de eerdere poging tot een aanslag op een sportevenement in Frankrijk, bij het Stade de France in Saint-Denis tijdens een interland tussen Frankrijk en Duitsland, zal invloed hebben gehad op de beslissing voor Nice. "Die poging liet zien hoe moeilijk het is om een aanslag tijdens een sportevenement te plegen", aldus Pas.

De dader slaagde er destijds niet in om in het stadion te komen en daar zijn explosieven tot ontploffing te brengen.

Copycat-gedrag

Volgens Edwin Bakker laat deze aanslag zien dat Frankrijk bang moet zijn dat dit vaker kan gebeuren. "Ook bij andere grote bijeenkomsten moet er nu meer rekening worden gehouden met aanslagen door het zogenaamde copycat-gedrag. Andere eenlingen kunnen dit kopiëren, waardoor het een reeks wordt net als vorig jaar."