Moeders aan zet tegen radicalisering
Had ik het maar geweten, en had ik maar geweten wat ik toen moest doen. Die hartenkreet van ouders met kinderen die radicaliseerden, vormt de basis voor een nieuwe radicaliseringsaanpak.
In een training leren moeders in de Haagse Schilderswijk hoe ze radicalisering wel op tijd kunnen herkennen en hoe ze dan kunnen handelen. En die moederaanpak werkt: het project wordt nu landelijk uitgerold.
"Familieleden zijn vaak de eersten die merken dat hun zoon, dochter, broer of zus vatbaar wordt voor radicaal gedachtegoed", aldus initiatiefneemster Karima Sahla. "Zij spelen een cruciale rol bij de aanpak van radicalisering en bij het herstellen van de band van geradicaliseerde jongeren met de samenleving."
Hoop
De naam van het project is Oumnia Works. Oumnia is een Arabisch woord dat hoop betekent en oum is moeder. Die dubbele betekenis staat voor de gedachte achter deze training: moeders zijn de hoop voor de toekomst.
Doel is dat moeders bewuster worden van de risico’s die hun kinderen lopen en vaardigheden leren waarmee ze daar iets aan kunnen doen. Inmiddels hebben 150 moeders meegedaan.
Veel moeders weten alleen niet goed op welke signalen ze moeten letten. Ze begrijpen niet waar radicalisering vandaan komt en welke gevaren het in zich bergt. Moeders geven ook aan dat ze leefwereld van jongeren, die zich deels afspeelt online, niet altijd kennen.
Training
Op al die punten worden ze bij Oumnia Works getraind. In de bijeenkomsten bespreken moeders de ervaringen van ouders die het hebben meegemaakt. Ook komen onderwerpen als het puberbrein aan bod.
Omgaan met sociale media is een ander belangrijk thema: waar halen jongeren hun informatie vandaan en waar kunnen ouders online ook een tegengeluid vinden.
De training eindigt met informatie voor de hulpverlening in de buurt. Dan worden ook eventuele vooroordelen over hulp zoeken besproken.
Landelijk
Het moederproject is na de zomer via het Rijksopleidingsinstituut Radicalisering (ROR) landelijk beschikbaar voor alle gemeenten. Het ROR is het loket voor de overheid voor trainingen op het gebied van het tegengaan van radicalisering en gewelddadig jihadisme.
Zowel deskundigen van het ROR als van de gemeente Den Haag stelden na onderzoek vast dat moeders die meededen na de training meer vaardigheden hadden en de drempel tot zorg lager was.
Inmiddels heeft een aantal gemeenten al aangegeven interesse te hebben.
Wijken en buurten
Volgens Karima is er veel onrust onder ouders in wijken van waaruit jongeren vertrekken. Moeders bespreken hun zorgen met andere moeders. Vanuit die behoefte is dit project in de Schilderswijk ontstaan.
De initiatiefnemers werken samen met ouders en hebben het vertrouwen van buurtbewoners. Dat betekent wel dat vooraf onzeker is of het project ook in andere gemeenten een succes wordt.
"In iedere stad of dorp bestaat een andere situatie en daarop wordt de training aangepast. De leerervaring in Den Haag nemen we daarin mee", zegt een woordvoerder van ROR.
Haags voorbeeld
Dit project is onderdeel van een bredere Haagse aanpak van radicalisering, waarvoor in binnen-en buitenland veel belangstelling is. In dat plan zet het gemeentebestuur in op harde maatregelen via het strafrecht in combinatie van 'zachtere maatregelen', die vooral gericht zijn op het herkennen en voorkomen van radicalisering.
Sinds 2013 zijn er zeker zestig mensen uit Den Haag uitgereisd, of gestopt net voordat ze konden uitreizen. Die uitstroom neemt wel af; vanaf september tot maart vorig jaar zijn er nog maar vijf inwoners uitgereisd.