Boze vissers in actie tegen Europese regels
Nederlandse vissers voeren deze zomer actie tegen een reeks maatregelen die met name vanuit Brussel worden opgelegd. Ze willen onder meer met tientallen schepen begin september de Nieuwe Waterweg opvaren tijdens de Wereldhavendagen in Rotterdam.
De vissers willen daar het gesprek aangaan met het publiek, folders verspreiden en gebakken vis uitdelen. De branche heeft gisteren in Urk de stichting Eendracht Maakt Kracht (EMK) opgericht om het imago van de Nederlandse visserij op te poetsen.
De leden van de actiegroep voelen zich in het nauw gedreven. De regels zijn verscherpt en er zijn steeds minder plekken waar kan worden gevist op de Noordzee.
De grootste doorn in het oog is de zogenoemde aanlandplicht. Deze Europese regel bepaalt dat vissers de bijvangst niet meer overboord mogen kieperen. De bedoeling is dat ze daarom maatregelen nemen om de bijvangst zoveel mogelijk te beperken.
De vissers hebben naar eigen zeggen al tal van technische maatregelen getroffen tegen het probleem. Daarom zou het nieuwe beleid vooral leiden tot voedselvernietiging en schepen vol "waardeloze vis". De ondermaatse vissen nemen immers ruimte in omdat ze mee terug naar land moeten.
De aanlandplicht geldt nu al voor de tongvisserij. Vanaf 2019 mag er in heel Europa geen vis meer overboord. De maatregel leidt overal tot protest, maar vooral de Nederlandse bodemvisserij op tong en schol heeft er last van.
Ecosysteem
"Vissen zwemmen nu eenmaal door elkaar", zegt Nathalie Steins, hoofd visserij van Imares/Wageningen Universiteit. Imares doet onderzoek voor onder meer het ministerie van Economische Zaken naar visbestanden en de effecten van verschillende maatregelen. Steins ziet, net als een meerderheid in de Tweede Kamer, niet de meerwaarde van de aanlandplicht als het er om gaat om de visbestanden op een gezond niveau te houden.
Een deel van de bijvangst die overboord wordt gegooid, sterft. De dode vis in zee blijft onderdeel van het ecosysteem als voedsel voor andere vissen en vogels.
Visser Dirk Kraak zegt dat er altijd schadelijke bijeffecten zijn bij het vissen op tong en schol. "Ook met het modernste vistuig inclusief ontsnappingsmogelijkheden voor kleine vis blijft er bijvangst bestaan."
Het is niet alleen de aanlandplicht waar de vissers zich druk over maken. Ook de aanleg van windmolenparken op zee zit ze dwars. Die komen op plekken waar bijvoorbeeld veel kabeljauw zit.
"Wij zijn niet tegen schone energie", zegt Kraak," maar we zouden wel graag betrokken willen worden bij de keuze van de plaatsen waar windmolenparken worden aangelegd".
Verder worden door Europese regelgeving steeds meer plekken op de Noordzee tot beschermd natuurgebied verklaard. Een van die plaatsen is de Doggersbank waar op dit moment veel schol wordt gevangen.
"Als daar binnenkort niet meer mag worden gevist, moeten de vissers andere plaatsen zoeken. Het is niet duidelijk wat voor effecten die verplaatsing heeft. Als vissers gebieden in de Noordzee gaan bevissen waar ze eerder niet hebben gevist, kunnen de effecten op het ecosysteem in die gebieden mogelijk groter zijn dan het effect van het sluiten van intensief beviste plekken", zegt onderzoeker Steins.
Visser Job Schot, ook betrokken bij de acties, is bang dat alle maatregelen bij elkaar funest zijn voor de toekomst van de Nederlandse bodemvisserij: "Mijn kleinzoon wil ook graag visser worden, maar ik vraag me af of er tegen die tijd nog ruimte is voor de bodemvisserij op tong en schol."