Krakersvrede in Berlijn slaat na ontruiming om in grimmigheid

Uitgebrande auto's, bekladde bankgebouwen en politiemensen die worden aangevallen. In Berlijn gaat het er al twee weken bijna elke avond grimmig aan toe. Na de ontruiming van een krakerspand, twee weken geleden, riepen actievoerders op om "de stad in chaos te storten".

Voor vanavond is een grote demonstratie aangekondigd, en iedereen houdt rekening met meer geweld. De Berlijnse politiek spreekt van terreur. De krakers vinden het geweld legitiem. Anne: "Wie niet horen wil moet maar voelen".

De krakersrellen van de jaren 90 zijn weer helemaal terug in Berlijn. Sinds die tijd wonen Berlijnse krakers bijna allemaal legaal. Ze betalen relatief weinig huur. De ontruiming van kraakpand Rigaer 94 zien ze als teken dat aan die situatie een einde komt.

De krakers hebben een huurcontract, maar dat is niet waterdicht. Nu de woningmarkt in Berlijn aantrekt en de huizenprijzen stijgen, zoeken de eigenaren een bestemming die meer geld oplevert en willen ze van de krakers af.

Schending

De voordelige huurcontracten zijn eind vorige eeuw tot stand gekomen, zegt kraakprofessor Andrej Holm van de Humboldt Universiteit tegen correspondent Jeroen Wollaars. "De krakers beloofden geen geweld meer te gebruiken als ze niet werden ontruimd. Maar dat waren afspraken tussen de gemeente en krakers. Inmiddels zijn de panden verkocht aan investeerders."

De huidige eigenaren voelen zich volgens Holm niet aan de overeenkomst gebonden. De investeerders hebben ontdekt dat de huurcontracten slecht in elkaar zitten en proberen ervan af te komen. De krakers willen dat niet laten gebeuren. Zij zien dit als een schending van de afspraken en op hun beurt vinden ze dat ze zich dan ook niet langer geweldloos hoeven op te stellen.

Vroeger maakte het voor de verhuurders niet uit of je ex-krakers of gewone huurders had, zegt Holm. "Dat is niet meer zo, want de huurprijzen gaan nu ook in Berlijn door het dak."

Hij waarschuwt dat de stad zo verandert. "Berlijn was altijd een stad van subculturen. Niet alleen woningen verdwijnen, maar ook alles er omheen, zoals winkels, kroegen, theaters en bioscopen. Veel andere Berlijners zien dat ook zo en dat maakt dat de krakers veel sympathie krijgen. En ook hun woonkosten stijgen."

Ook Wollaars ziet de stad veranderen. "Misschien is dit wel het begin van het eind van een scene. Een scene die op steeds meer plekken verdrongen wordt door koffietentjes en wijnbarren. Maar die niet zonder strijd ten onder wil gaan."