'Vlam in de pan door politiegeweld kan ook in Nederland'
Door buitensporig politiegeweld gericht op minderheden en etnische profilering kan ook in Nederland de situatie uit de hand lopen. Dat zegt antropoloog Mitchell Esajas naar aanleiding van de fatale schietpartijen van de afgelopen dagen in de Verenigde Staten. Hij benadrukt wel dat de situatie in de VS veel extremer is.
"In Amerika is het de dagelijkse realiteit dat zwarten worden doodgeschoten door de politie", zegt Esajas. "Dat is in Nederland gelukkig niet het geval, maar we zagen na de dood van Mitch Henriquez dat er ook rellen ontstonden in Den Haag."
De 27-jarige Amsterdammer is momenteel samen met internationale studenten in de Verenigde Staten voor een programma over mensenrechten. Hij is studiecoördinator van de afdeling antropologie van de Universiteit van Amsterdam.
Daarnaast is Esajas voorzitter van New Urban Collective. Een sociale onderneming die zich inzet voor jongeren met een multiculturele achtergrond.
De Amsterdammer kwam net terug van een protestmars van de actiegroep Black Lives Matter in Atlanta toen hij hoorde dat een sluipschutter het vuur had geopend op politieagenten in Dallas. "Ongelofelijk, het komt heel hard aan hier. Iedereen op straat heeft het erover."
'Vreedzaam protest werkt niet meer'
De protestmarsen werden gehouden naar aanleiding van de recente dood van twee zwarte Amerikanen. Beide mannen overleden door politiekogels. Volgens de commissaris in Dallas was de moord op vijf agenten een wraakactie voor het fatale politiegeweld gericht tegen Amerikanen van Afrikaanse afkomst.
"Ik hoopte dat het geen wraak was, maar het verbaast me niets", zegt Esajas. "De wanhoop is groot binnen deze gemeenschap. Ze zien dat de vreedzame aanpak in de stijl van Martin Luther King niet meer werkt."
De antropoloog vreest voor een spiraal van geweld met alleen maar meer slachtoffers.
De situatie in Nederland is volgens Esajas minder extreem, maar wel vergelijkbaar. Ook hier zouden de politie en autoriteiten elkaar te veel in bescherming nemen. "Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt." Hij verwijst daarmee onder meer naar de dood van Henriquez vorig jaar in Den Haag.
'Niets veranderd'
Ondanks de recente media-aandacht voor de staandehouding van rapper Typhoon is er volgens Esajas nog vrijwel niets veranderd. "Zolang iets als etnische profilering nog niet structureel wordt aangepakt, zou het me niets verbazen als ook in Nederland mensen hierover hun woede gaan uiten. Dan kan in sommige wijken, zoals de Schilderswijk in Den Haag, opnieuw de vlam in de pan slaan."
De voorzitter van New Urban Collective benadrukt dat het probleem met etnische profilering groter is in de VS. "Ik was van plan over een paar dagen een mooie auto te huren", vertelt Esajas. "Maar nu ga ik dat risico niet meer nemen. In bepaalde wijken word je hier hardhandig aangehouden met zo'n wagen. Ik wil niet het volgende slachtoffer worden."
