Leila Ben Ali: dit is mijn land

Ze wordt de Evita Peron van Tunesië genoemd of ook wel de Elena Ceauçescu van de Maghreb: Leila Ben Ali, de vrouw van president Zine el Abidine Ben Ali.

De Tunesiërs die nu al weken betogen tegen het regime richten zich natuurlijk in de eerste plaats op president Zine el Abidine Ben Ali, maar minstens zo'n grote doorn in het oog van veel Tunesiërs is zijn vrouw Leila, geboren Trabelsi. "Nee, nee, nee tegen de Trabelsi's die de schatkist leegroofden", is dezer dagen in Tunis een minstens zo vaak gehoorde leus als "Weg met de president".

De Trabelsi's zijn een begrip in Tunesië. Iedereen kent ze en in de volksmond worden ze aangeduid als 'De Maffia' of simpelweg 'De Familie'.

Rise to power

Leila Trabelsi is de enige dochter uit een voorheen onbeduidende familie van elf kinderen. Ze studeerde moderne literatuur en trouwde in 1992 met Ben Ali, die op dat moment al vijf jaar president was. Het huwelijk was de rise to power voor wat later de Trabelsi-clan is gaan heten.

Leila, haar tien broers en de familie en vrienden die zij allemaal meebrachten naar het presidentiële paleis, wisten uitstekend gebruik te maken van het Tunesische systeem. Binnen enkele jaren hadden ze alle touwtjes in handen en kon er in Tunesië weinig worden geregeld zonder dat je op een of andere manier op één van de Trabelsi's stuitte.

Excessieve consumptie

In een document dat onlangs op klokkenluiderssite WikiLeaks is verschenen, bericht de Amerikaanse ambassadeur Robert F. Godec uitgebreid over het gedrag van de Trabelsi's. Volgens Godec zijn de Trabelsi's onder meer zo gehaat, omdat zij nauwelijks onderwijs hebben genoten (Leila is één van de uitzonderingen), een lage sociale status hebben en zich desondanks laten voorstaan op hun rijkdom en hun excessieve consumptie.

Zo liet de schoonzoon van de president voor een diner het ijs met een privé-vliegtuig vanuit St. Tropez invliegen. Diezelfde schoonzoon heeft volgens het ambtsbericht ook een tijger als huisdier. Leila vliegt op haar beurt regelmatig naar Europese hoofdsteden om daar te gaan winkelen. Deze excessen zorgen ervoor dat de bevolking een grote afkeer heeft van de familie.

Ook Leila's broer Belhassen moet het ontgelden. Hij geldt als de grootste machtswellusteling. Belhassen, lid van het bestuur van de centrale bank in Tunesië, bezit een luchtvaartmaatschappij, een commercieel radiostation, een autofabriek, een vastgoedbedrijf en diverse hotels.

"En de lijst gaat maar door", vervolgt Godec in zijn ambsbericht. En dan hebben we het nog maar over één van de vele leden van de Trabelsi-clan, die allemaal wel ergens opduiken in de economie van het land. Ook Leila's broer Moncef en neef Imed worden genoemd als sleutelfiguren in de Tunesische economie.

This is my land

Een voorbeeld van Leila's eigen zelfverrijking stamt uit de zomer van 2007. Onder het kopje 'This is your land, this is my land' schrijft Godec dat Leila van de regering een fraai stuk land krijgt aan de kust bij Carthagena. Binnen enkele weken laat ze er een onderwijsinstituut uit de grond stampen, inclusief de benodigde toegangswegen.

Enige tijd later doet Leila het complex al weer van de hand, voor een gigantisch bedrag aan een onbekende Belgische investeerder. "Pure winst voor mevrouw Ben Ali omdat ze het land en de infrastructuur voor niets heeft gekregen", concludeert de Amerikaanse ambassadeur.

In een conclusie vermeldt Godec dat Ben Ali en de Trabelsi-clan Tunesië een zekere welvaart hebben gebracht, maar dat veel Tunesiërs geloven dat veel van die welvaart naar de elite gaat. Onder de huid blijft het ongenoegen, schrijft Godec. Een ongenoegen dat vorige maand met de dood van Mohammed Bouazizi aan de oppervlakte is gekomen.