Vreugde, verdriet en verbazing: de dag van de brexit
Even na 8.00 uur vanochtend kwam het hoge woord eruit: een meerderheid van de Britten is voor een vertrek uit de Europese Unie. Bijna 52 procent stemde bij het referendum van gisteren voor een brexit.
Een grote schok, want de peilingen wezen erop dat de meeste inwoners het Verenigd Koninkrijk juist tegen een brexit zouden stemmen. Vooral in Engeland en Wales stemden veel kiezers uiteindelijk voor een vertrek. In Schotland en Noord-Ierland wilde de meerderheid in de EU blijven.
De beurzen in Europa reageren direct op het nieuws. Onzekere beleggers dumpen massaal hun aandelen en het Britse pond daalt tot de laagste waarde in ruim 30 jaar.
Exit Cameron
De uitslag van het referendum is een grote tegenvaller voor de Britse premier Cameron, die graag wilde dat het Verenigd Koninkrijk in de EU bleef. Ongeveer een uur na de bekendmaking van de uitslag kondigt hij zijn aftreden aan.
"Deze uitslag toont aan dat het tijd is voor een nieuwe leider", zegt Cameron. Hij stapt niet direct op, want volgens hem is het land de komende maanden gebaat bij stabiliteit.
Vrolijker zijn de reacties uit het brexit-kamp in het Verenigd Koninkrijk. Nigel Farage, voorman van de Britse anti-EU-partij UKIP, spreekt van 'onafhankelijkheidsdag'. "We hebben niet alleen voor onszelf, maar voor heel Europa gewonnen."
Rond het middaguur reageert ook Boris Johnson, oud-burgemeester van Londen en gezicht van het brexit-kamp. Hij wil geen haast maken, zegt hij. "Het enige dat in gang moet worden gezet, zijn de voorbereidingen voor een vertrek."
De Europese Unie reageert teleurgesteld. "Europa heeft een onvoorspelbare weg ingeslagen, maar de 27 resterende EU-landen zullen daar samen uitkomen", staat in een verklaring van de topbestuurders van de EU. Premier Rutte (Nederland is voorzitter van de EU) overlegt met de voorzitter van de Europese Raad, Tusk, voorzitter Schulz van het Europees parlement en commissievoorzitter Juncker. "De Britten hebben op een democratische wijze een keus gemaakt en dat respecteren wij", zegt Rutte na afloop.
Uit Nederland komen gemengde reacties op de uitslag van het Britse referendum. Minister Koenders van Buitenlandse Zaken spreekt van een historische en teleurstellende keuze van de Britten; minister Dijsselbloem van Financiën noemt de brexit "een nieuwe werkelijkheid die we moeten accepteren".
PVV-leider Wilders is verheugd over de uitslag. "Een fantastische en historische dag. Het Britse volk heeft de elite verslagen, zowel in Londen als in Brussel." Wilders hoopt dat het draagvlak voor een nexit nu gaat groeien. "Vandaag is het begin van het einde van de EU."
Onderhandelingen
Of het zover zal komen, blijft voorlopig onzeker. Wel gaat het Verenigd Koninkrijk nu met de andere EU-landen onderhandelen over de voorwaarden van de brexit. Zo is nog niet duidelijk wat het vertrek betekent voor de Europese subsidies en de Britse ambtenaren in Brussel. Het kan nog twee jaar duren voordat het Verenigd Koninkrijk echt uit de EU stapt.
