Uitgebuite Roma-kinderen gered en teruggehaald naar Nederland
De politie heeft in Nederland vier criminele netwerken ontdekt die Roma-kinderen uitbuiten. Zeker twintig kinderen worden door deze groepen gedwongen om te stelen en te bedelen in verschillende Europese steden. Een deel van deze kinderen staat in Nederland onder toezicht van de Jeugdbescherming, maar is spoorloos.
Volgens de politie moeten de kinderen zo'n 1000 euro per dag bij elkaar stelen. Het geld gaat naar criminele families, die het geld besteden aan dure auto's, huizen en gokken. In heel Europa worden minimaal 300 kinderen op deze manier uitgebuit, schat de politie. Er is een internationaal onderzoek gestart.
Een aantal vermiste Roma-kinderen uit Nederland is onlangs teruggevonden in Spanje. Vorige week pakte de politie in Barcelona een stel op dat zes minderjarige kinderen had ondergebracht in een zwaar vervuilde woning. De oudste was 15, de jongste nog een baby. Vier van deze kinderen stonden in Nederland onder toezicht van de Jeugdbescherming. Alle kinderen worden terug naar Nederland gehaald.
"Ze zijn onder toezicht gesteld door een Nederlandse rechter en daarom zijn wij verantwoordelijk", zegt officier van justitie Warner ten Kate. Volgens hem zijn op dit moment nog zeker acht Nederlandse Roma-kinderen zoek.
De autoriteiten vinden het belangrijk de jonge dieven niet meer als dader te beschouwen, maar als slachtoffer. "Ze worden uitgebuit, dus is er sprake van mensenhandel", zegt Ten Kate. "In plaats van naar school te gaan, wordt hen van jongs af aan geleerd te stelen."
Na een aanhouding kwamen hun ouders nooit opdagen. Wel kwamen er andere familieleden, of zogenaamde familieleden, waarvan niemand zich kon identificeren.
Het politieonderzoek begon een jaar geleden in Amsterdam, waar het zakkenrollersteam steeds dezelfde kinderen betrapte op het Centraal Station. Agenten die deze Roma-kinderen daarna in de gaten hielden, zagen dat ze stalen op stations en evenementen in heel Nederland en werden aangestuurd door volwassenen.
"We zijn gaan onderzoeken waar de kinderen thuishoorden", vertelt politieteamchef Arthur de Rijk. "Na een aanhouding kwamen hun ouders nooit opdagen. Wel kwamen er andere familieleden, of zogenaamde familieleden, waarvan niemand zich kon identificeren. Het klopte niet."
Bij twee kinderen nam de politie dna af. De vrouw die zei dat ze hun moeder was, bleek dat helemaal niet te zijn. Verschillende kinderen werden in opvanghuizen geplaatst, maar door hun 'familie' gesommeerd weg te lopen.
Uiteindelijk kreeg de politie zicht op vier verschillende netwerken, die bewust kinderen inzetten om winkeldiefstallen te plegen en zakken te rollen. De groepen reizen rond door Europa om te bedelen en te stelen. De politie vermoedt ook dat meisjes regelmatig seksueel worden misbruikt.
35 identiteiten
Een van de groepen vertrok in de zomer van 2015 uit Nederland en dook uiteindelijk op in Barcelona. De verdachten die daar zijn opgepakt, zijn een 49-jarige man en 46-jarige vrouw uit Oost-Europa. Hun herkomst heeft de politie nog niet kunnen achterhalen.
"Ook de kinderen hebben soms wel 35 verschillende identiteiten", vertelt officier van justitie Ten Kate. De politie denkt dat de verdachten deel uitmaken van een groter crimineel netwerk dat zich bezighoudt met kinderuitbuiting.
De volwassenen zullen worden uitgeleverd aan Nederland en hier worden berecht. Het Leger des Heils en jeugdbeschermingsinstelling Stichting NIDOS heeft de kinderen uit de groep opgevangen. Een van hen moet eerst in Spanje nog een straf uitzitten. De kinderen worden niet meer in open, maar in gesloten instellingen geplaatst.
Het OM is tevreden over de terughaalactie. "De politie en hulpverlening zijn samen naar Spanje gegaan om de kinderen op te halen en dat is uniek", zegt Ten Kate. Inmiddels wordt ook met andere landen samengewerkt, zoals Oostenrijk, Bosnië en Kroatië. "Veel landen in Europa worstelen met dit probleem. Wij hebben nu de eerste slag geslagen."