Eindhalte Nigeriaanse vrouwen in Italië: gedwongen prostitutie

• 

  Rop Zoutberg

  Correspondent Italië

Mensensmokkelaars verdienen miljoenen euro's aan de migranten die naar Europa reizen. En ze worden alleen maar machtiger. Steeds intensiever werken Afrikaanse criminelen samen met Italiaanse maffiagroepen. Ze brengen jonge meisjes over, die gedwongen in de Italiaanse prostitutie terechtkomen.

De twee Afrikaanse meiden staan achter een kapot hek bij een verlaten talud van de snelweg net buiten Rome. Het linker meisje met een korte strakke witte broek en een paars vestje. Het meisje rechts heeft een rode jurk die haar billen maar net bedekt. Ze zijn razend als ze de televisiecamera ontdekken en nog bozer als ik ze benader. "Oprotten, wegwezen", schreeuwen ze, terwijl ze zelf achter de bomen wegvluchten.

Ze zijn onderdeel van een enorme markt. Volgens een onderzoek van het Italiaanse parlement zou het land 70.000 prostituees tellen, die bij elkaar 9 miljoen klanten hebben. Een groot deel van deze prostituees komt uit het buitenland. Een derde werd naar Italië gelokt met het vooruitzicht van werk en een nieuw bestaan.

Volgens vluchtelingenorganisatie IOM worden vooral meer vrouwen vanuit Nigeria naar Italië gebracht, met als bestemming de seksindustrie. In 2013 ging het om 433 vrouwen, een jaar later waren het 1500 vrouwen. In 2015 namen de aantallen nog verder toe en werden 5000 vrouwen naar Italië overgebracht.

Nigeriaanse en Italiaanse maffiaorganisaties zijn verantwoordelijk voor het overbrengen van de jonge vrouwen, die vaak 'verstopt' meereizen op vluchtelingenboten. "Het is een geoliede business die zwarte en blanke criminelen veel geld oplevert", vertelt de Italiaanse fotografe Elena Perlino, die de Afrikaanse prostituees een aantal jaren volgde. "In Italië zijn er miljoenen klanten, en het levert dus ook miljoenen op. Die bendes zorgen ervoor dat hun handel zo geruisloos mogelijk gebeurt. Zonder dat er al te veel vragen worden gesteld."

De schuld die ze moeten betalen kan oplopen tot 20.000 euro, al vertellen sommige vrouwen zelfs een veelvoud daarvan te hebben betaald aan de criminele organisatie die hen naar Italië bracht. Een ‘behandeling’ van de buitenlandse prostituees kost in Italië ongeveer dertig euro. Vrouwen betalen aan hun pooiers zo’n vijf- tot zevenduizend euro per maand, berekende hulporganisatie Caritas. Dat betekent dat de prostituees minstens vijf klanten op een dag moeten hebben.

Uitbuiting

Je hebt het niet over migrantensmokkel, maar over uitbuiting van mensen, zegt justitieel onderzoeker Andrea di Nicola. Het naar Italië halen van vrouwen uit Nigeria om ze vervolgens in de prostitutie aan het werk te stellen is niet iets van nu, weet De Nicola.

"Het gebeurt al zo’n twintig jaar, en ook minstens zo lang zien we in Italië grote rechtszaken tegen de organisatoren van deze mensenhandel. Het heeft allemaal weinig veranderd, al blijf ik het gevoel houden dat Italië veel meer zou kunnen doen om het te stoppen."

Twee factoren maken het lastig om op te treden. Enerzijds is er een enorme vraag naar deze zwarte prostituees, die maar weinig kosten. Een gevoel van ethiek bij de mannen die deze prostituees zoeken ontbreekt. Tweede factor is dat er enorme internationale criminele organisaties achter zitten, die werken vanuit landen waar amper medewerking is met Italiaanse justitie. "Dat maakt dat je dus zowel een lokaal als internationaal probleem hebt dat je op moet lossen", stelt Di Nicola.

Het is voor Nigeriaanse slachtoffers moeilijk om er ook weer uit te stappen. Ze zijn nogal eens door voodoo-rituelen erin gedwongen, en veel vrouwen is verteld dat ze een groot bedrag moeten betalen aan degene die de oversteek naar Italië organiseerde.

Opvang

Op een aantal plaatsen in Italië zijn inmiddels opvanghuizen voor vrouwen die uit het sekswerk wisten te ontsnappen. Een van die huizen staat in de stad Caserta, bij Napels. Behalve onderdak aan voormalige prostituees heeft de stichting New Hope ook een textielwerkplaats. De vrouwen worden door de politie naar de stichting gebracht.

"Maar vaak vinden we ze gewoon op de stoep voor de deur als we in de ochtend opengaan", zegt Rita Giaretta, die het opvanghuis opzette. "Ze hebben soms niet meer dan een plastic zak met een paar spullen bij zich. Dat is dan alles wat ze hebben. We proberen uit te vinden waar ze vandaan komen, we laten ze hier op adem te laten komen, en maken papieren voor ze in orde."

De Afrikaanse vrouwen die in Caserta worden opgevangen willen niet praten over het prostitutiewerk dat ze achter zich lieten. "Dat is mijn verhaal, mijn geschiedenis. Ik wil er liever niet aan denken hoe ik hier terechtkwam", wimpelt de Nigeriaanse Elizabeth Idodokuma de vragen af. "Denken aan het verleden doet alleen maar pijn. Voornaamste is nu naar de toekomst te kijken en een nieuw leven op te bouwen. Ik hoop dat je dat begrijpt."

Ze vindt het pijnlijk om andere Nigeriaanse vrouwen te zien die net in het land aankwamen. "Ik zou willen dat we in Nigeria zelf beter konden uitleggen hoe moeilijk het leven in Italië is, ik zou willen dat de handel rond de vrouwen stopt."

Italië wil het probleem ook niet onderkennen, concludeert onderzoeker Di Nicola. "Uitbuiting van vrouwen is dan weliswaar bij wet verboden. Maar wanneer een man met zijn auto naast de prostituees stopt, gebeurt er verder niets. Clubs waar deze vrouwen werken, zoals bijvoorbeeld in Spanje, bestaan ook in Italië wel. Maar je ziet ze niet als je ze niet kent. Het is allemaal onzichtbaar gemaakt."