Weer zwaartekrachtsgolven waargenomen; Einstein had echt gelijk
Opnieuw hebben wetenschappers rimpelingen in de ruimtetijd waargenomen. Deze zogenoemde zwaartekrachtsgolven zijn de overblijfselen van het samensmelten van zwarte gaten.
Zwaartekrachtsgolven trekken en duwen aan de ruimte, maar het effect is zo minimaal dat je er op aarde niets van merkt. Het bestaan van deze golven werd een eeuw geleden al door Albert Einstein voorspeld in zijn algemene relativiteitstheorie. In september vorig jaar werden pas voor het eerst zwaartekrachtsgolven waargenomen. En nu dus voor de tweede keer.
De nieuwe serie is op 26 december 04.38 uur (Nederlandse tijd) gedetecteerd door supergevoelige meetapparatuur in de VS, de Laser Interferometer Gravitational-wave Observatory (LIGO). De twee LIGO-detectoren hadden ook al de eerste serie ruimtetijd-rimpelingen opgepikt.
1,4 miljard jaar geleden
De zwaartekrachtsgolven worden door de apparatuur waargenomen als een geluid. Deze serie was minder hard dan de eerste, maar duurde wel langer. Uit het geluid kunnen wetenschappers afleiden wat op elkaar botste en wanneer.
De nieuw waargenomen zwaartekrachtsgolven zijn afkomstig van twee zwarte gaten die zo'n 1,4 miljard jaar geleden samensmolten. Ze waren 14 en 8 keer zo zwaar als onze zon en vormen nu één gat dat 21 keer zwaarder is dan de zon.
"Het is geweldig dat we binnen een paar maanden al twee krachtige botsingen hebben gezien", zegt VU-hoogleraar natuurkunde Jo van den Brand. Hij is ook de leider van het zwaartekrachtsgolven-programma van het Nationaal Instituut voor subatomaire fysica (Nikhef).
Wetenschappers van het Nikhef hebben geholpen bij het analyseren van de waarneming. Van den Brand: "Het is een veelbelovende start van het in kaart brengen van de populatie van zwarte gaten in ons universum."
Wetenschappers zeggen dat dit bewijst dat zwaartekrachtsgolven waarschijnlijk helemaal geen unieke gebeurtenissen zijn, maar dat het heelal waarschijnlijk vol zit met dit soort signalen. We hadden tot nu toe alleen niet de juiste 'luisterapparatuur'. Mogelijk wordt straks een keer per week een serie rimpelingen in de ruimtetijd opgepikt.