De lijdensweg van Oliver, het beroemdste kankerpatiëntje van Venezuela
In november vorig jaar kreeg de achtjarige Oliver Sánchez hoge koorts. Niets hielp, vertelt zijn vader Alexis. "We brachten hem naar een privékliniek in de hoofdstad Caracas, waar uiteindelijk werd geconstateerd wat niemand wil horen. Kanker." Het bleek lymfeklierkanker te zijn. Twee weken geleden overleed Oliver aan de ziekte.
In het Venezuela van nu is ziek worden gevaarlijker dan ooit. Volgens de Venezolaanse Federatie van Medici is 95 procent van de medicijnen niet meer op voorraad in de openbare ziekenhuizen. In de apotheken is de situatie niet veel beter. Al snel bleek dat ook de medicijnen die Oliver nodig had bij zijn chemotherapie lastig waren te krijgen.
"Ik ging dagelijks naar zes, zeven of acht apotheken. Kennissen stuurden me vanuit andere apotheken berichtjes. Soms was het zo ongelooflijk zwaar. En de blijdschap die we voelden als we eindelijk iets gevonden hadden was onbeschrijflijk." Het leven van Alexis Sánchez bestond maandenlang voornamelijk uit de zoektocht naar medicijnen.
Oliver's oma, eveneens een kankerpatiënt, nam het jochie mee naar een protestbijeenkomst. "Hij heeft zelf het spandoek gemaakt. 'Ik wil genezen. Vrede en Gezondheid', schreef hij erop. Naast de woorden tekende hij een injectienaald", herinnert zijn vader zich. Met een lapje voor zijn mond om zich te beschermen tegen infecties, die voor kankerpatiënten dodelijk kunnen zijn, werd hij gefilmd en gefotografeerd.
In een mum van tijd was het beeld van de achtjarige Oliver overal op internet te vinden. Zijn haar was al uitgevallen vanwege de chemotherapie. Het beeld is zo krachtig dat het al snel uitgroeide tot hét symbool van de crisis in Venezuela.
Schaarste was er altijd al in Venezuela, maar de afgelopen twee jaar is de economische ellende groter. Venezuela heeft maar één belangrijk exportproduct: olie. Maar door de lage olieprijs zijn de inkomsten van de overheid gekelderd.
Tegelijkertijd moeten er enorme schulden worden betaald. Dat betekent dat er minder geld is om producten, zoals medicijnen en voedsel te importeren. Daarbij komen ook nog eens de maximumprijzen die de socialistische regering jaren geleden invoerde. Die liggen onder de kostprijs. Tal van fabrieken sloten de deuren, het land produceert vrijwel niets meer.
Dan is er nog de gigantische inflatie, volgens sommige cijfers rond de 700 procent dit jaar. Dat had directe gevolgen voor de familie Sánchez, vertelt de vader van Oliver. "Onze polis dekte een tamelijk hoog bedrag, dachten we. Maar omdat de prijs van medicijnen en behandelingen zo ongeveer elke dag steeg, was het vaak onmogelijk om te declareren", verzucht Alexis.
Er gaan mensen dood door de tekorten.
Toch ontkent de regering dat er sprake is van een crisis. Het zou voornamelijk propaganda zijn, gericht tegen president Maduro. Maar wie je ook spreekt in Caracas, iedereen heeft het over het tekort aan medicijnen.
In het grootste ziekenhuis van het land klaagt een kindercardioloog over de situatie. "Het is geen crisis meer, het is de totale ineenstorting van de zorg in dit land." Hij voelt zich machteloos. "Een ding weet ik wel: het is de plicht van elke arts om de wereld te vertellen wat er aan de hand is in Venezuela. Er gaan mensen dood door de tekorten."
Officieel mag hij niet met journalisten praten van de directie. De regering wil geen pottenkijkers en daarom is de bewaking in het ziekenhuis opgevoerd. "Ik heb elke dag gevallen zoals Oliver", zegt de arts.
Hij heeft zoveel geleden. Zijn aderen brandden door de chemo.
De familie Sánchez kreeg na alle aandacht voor Oliver van heel veel mensen en bedrijven hulp. Sommigen stuurden medicijnen, anderen geld. "Maar wat heb ik aan een cheque als ik het medicijn dat ik nodig heb niet eens kan vinden?", zegt zijn vader verbitterd.
Na een maandenlange strijd doofde het leven van Oliver langzaam maar zeker uit. "Hij heeft zoveel geleden. Zijn aderen brandden door de chemo. Op een gegeven moment geef je je gewoon over." Dan slikt hij zijn tranen weg en wijst hij ons de deur.