Apothekers willen maatregelen tegen 'schofterige' praktijken farmaceuten
Apothekers willen dat er maatregelen worden genomen om te voorkomen dat farmaceutische bedrijven de kosten voor bestaande medicijnen kunnen verveelvoudigen. De apothekersverenigingen KNMP en NVZA zien mazen in de wet, waar farmaceuten flink aan kunnen verdienen, ten koste van de patiënt.
'Schofterige praktijken'
Aanleiding voor de oproep zijn de recente ontwikkelingen rond het adhd-medicijn dexamfetamine. Het middel was merkvrij verkrijgbaar tot een farmaceut het zich toe-eigende door het te registreren voor de Nederlandse markt.
De 30.000 Nederlandse patiënten die dat middel gebruiken kregen het tot nu toe volledig vergoed uit de basisverzekering, maar moeten voortaan gaan bijbetalen. Farmaceut Eurocept heeft vandaag de prijs van dexamfetamine vastgesteld op 27,18 euro voor dertig pillen. Dat is drie keer zo veel als de gemiddelde prijs van 9,53 euro waarvoor het middel in het eerste kwartaal van 2016 door apothekers en grootbereiders werd gemaakt.
De basisverzekering vergoedt nog slechts 3,63 euro. Het verschil moet de patiënt zelf bijbetalen. Tot nu toe werd het middel volledig uit de basisverzekering vergoed omdat het nog niet geregistreerd was.
"Schofterig", zegt apotheker Paul Lebbink. "Het middel bestáát al. Eurocept hoeft geen geld uit te geven aan de onderzoeks- en ontwikkelingskosten. Het is bovendien eenvoudig te maken. Dit patent is puur aangevraagd om er flink op te gaan te verdienen. Over de rug van patiënten."
Eigendomsrechten
Het medicijn dexamfetamine was in Nederland niet geregistreerd door een farmaceutisch bedrijf. Er zaten geen eigendomsrechten aan vast. Apothekers en zogenoemde 'grootbereiders' mochten het middel daarom gewoon zelf maken en verspreiden onder hun patiënten. Totdat Eurocept het middel registreerde.
"Het registreren van een medicijn kost een farmaceutische bedrijf maximaal een half miljoen euro", zegt Léon Tinke, directeur van de KNMP, branche-organisatie van de apothekers. "De winst kan in dit geval oplopen tot dertig miljoen euro per jaar." Als de registratie binnen is, krijgt het bedrijf het alleenrecht om dat middel te maken en mag de farmaceut zelf bepalen wat hij voor het middel vraagt.
Lucratief
De apothekersverenigingen KNMP en NVZA vinden dat ministers Schippers maatregelen moet nemen. "Er is niets op tegen als een middel geregistreerd wordt. Maar het is natuurlijk zorgelijk als farmaceuten daar vervolgens veel hogere prijzen voor gaan vragen", zegt Tjalling van der Schors, de voorzitter van de NVZA.
"Wat Eurocept doet is ongetwijfeld lucratieve business", vervolgt Van der Schors. De patiënt is in dit geval de dupe. Een registratiehouder dient zich te realiseren dat een middel met een forse bijbetaling tot problemen voor patiënten kan leiden. In dit geval was de patiënt beter af geweest wanneer de fabrikant het middel niet had laten registeren of de vergoeding voor de patiënt eerst afdoende had geregeld."
"Dat kan anders", zegt Van der Schors. "Je kunt als voorwaarde voor registratie opleggen dat de prijs niet noemenswaardig mag stijgen. Je kunt precies kijken wat die prijs is. ”Voor dexamfetamine is dat nu net onder de € 10,- per 30 stuks. “Als overheid kun je controleren hoe ver een farmaceut boven die prijs gaat zitten alvorens markttoelating toe te kennen. Dan kun je een redelijke prijs eisen. En je moet voorkomen dat de farmaceut de productie van het middel zomaar stop kan zetten."
Farmaceut Eurocept
Op de website heeft farmaceut Eurocept een verklaring staan voor de hoogte van het bedrag dat patiënten moeten bijbetalen. Op vragen van de NOS wil Eurocept alleen schriftelijk reageren. Thomas Calis, directeur van Eurocept Pharmaceuticals schrijft dat de prijs van Amfexa (de geregistreerde variant van dexamfetamine) is vastgesteld conform het Europese gemiddelde.
Volgens Eurocept is de vergoeding voor Amfexa erg laag. Eurocept spreekt op de site patiëntenverenigingen aan: "Het is belangrijk dat deze problematiek door beroepsvereniging NVVP, ADHD netwerk en patiëntenverenigingen wordt opgepakt en bij het ministerie van VWS wordt ingebracht", is te lezen op de site.
Tinke vindt die reactie onbegrijpelijk. "Vorig jaar kostte dit middel een tientje. Waarom zou dat nu niet kunnen? Patiënten moeten sowieso gaan bijbetalen. En dat is al vervelend genoeg. Waarom verder ophogen tot 27 euro?"
Welk middel volgt?
Wat er met dexamfetamine is gebeurd, kan in beginsel met een groot aantal andere niet-geregistreerde medicijnen ook gebeuren. In 2014 ging hierdoor bijvoorbeeld de prijs van een middel tegen MS sterk omhoog.
“Apothekers voeren een groot aantal eigen bereidingen uit", zegt voorzitter Van der Schors van de NVZA. "Het gaat al gauw om een stuk of honderd producten waarbij hetzelfde mogelijk is als bij dexamfetamine. Maar let wel, niet al die honderd producten zijn lucratief voor farmaceuten om te registeren. Dus het zal niet bij allemaal gebeuren.”