Litmanen: toekomst en Ajax, dat klinkt wel mooi
Oud-voetballer Jari Litmanen was donderdagavond te gast bij Langs de Lijn En Omstreken. Een uur lang kreeg de Finse oud-Ajacied vragen van de presentatoren Robbert Meeder en Renze Klamer en van luisteraars via Twitter.
Over zijn jeugd als ijshockeyer, friet met mayonaise, de duizenden Jari's die in de jaren negentig in Nederland zijn geboren én een mogelijke toekomst bij Ajax. "Toekomst en Ajax, dat klinkt wel mooi", aldus Litmanen.
Maar we beginnen bij het begin. Tot zijn veertiende jaar zat de kleine Jari zowel op ijshockey als op voetbal en ging hij soms met twee sporttassen van huis om te trainen. Wanneer heeft hij de knoop doorgehakt? "Mijn schoolcijfers waren op een bepaald moment laag, dus ik moest van mijn ouders kiezen tussen ijshockey en voetbal. Ik had zelf liever gestopt met school, maar dat was helaas niet mogelijk."
"Het was voor mij wel duidelijk dat ik door wilde gaan met voetbal. Maar ik wilde wel ook zo lang mogelijk blijven ijshockeyen. We hadden een goede ploeg en ik was een van de beteren daar. Maar ik miste op een gegeven moment veel trainingen bij het ijshockey. Het was gewoon te veel."
"Ben nooit begonnen met voetbal. Heb het altijd gedaan"
"Ik heb altijd gevoetbald. Omdat ik het leuk vond. Ik was als kleine jongen al de mascotte van het voetbalteam van mijn moeder. Met ijshockey ben ik begonnen toen ik kon schaatsen. Met fietsen ben ik begonnen toen ik een fiets kreeg. Maar ik ben nooit begonnen met voetbal, ik heb het altijd gedaan."
Zijn eerste stappen in Nederland zette Litmanen al in 1990. Maar dat was niet bij Ajax. "Mijn eerste contact in Nederland was met Roda JC. Ik ben daar in oktober, november 1990 geweest. Maar het probleem was dat ze daar te veel buitenlanders hadden."
In de zomer van 1992 kwam Ajax om de hoek kijken. Scout Ton Pronk had Litmanen gezien in de Finse bekerfinale. Een week later mocht de Fin drie dagen op proef komen in Amsterdam. "In de bekerfinale had ik een schop op mijn bovenbeen gekregen, dus ik kon de eerste dagen niet lopen. De eerste dag van de proeftraining was ik geblesseerd. En de oefenwedstrijd op de tweede dag ging ook niet best."
De jonge Fin kreeg toch een contract bij Ajax, en de rest is geschiedenis. Litmanen was een van de pilaren van de grote successen van Ajax in de jaren negentig. "We hebben AC Milan drie keer verslagen in één seizoen. Met mijn snelle doelpunt in de uitwedstrijd in Triest. Dat vergeet je gewoon niet. En de wedstrijd bij Real Madrid in 1995 was ook heel apart. Normaal gesproken is er in Bernabéu geen applaus voor de tegenstander als Real Madrid verliest."
Friet met mayonaise
Litmanen weet nog wel goed wat de grootste cultuurshock was na zijn verhuizing naar Nederland. "Ik at altijd friet met ketchup in Finland. En hier is het met mayo. Dat was wel de grootste omschakeling in de beginfase. Nu eet ik altijd frietjes met mayo."
Maar Litmanen veroorzaakte ook zelf een cultuuromslag in Nederland. Voor zijn komst was er in ons land geen enkele Jari te bekennen, maar medio jaren negentig werden er zo'n 2.500 jongens geboren die Jari heten. "Zeker apart", aldus Litmanen. "Het is een rare Finse naam. Ik was ook fan van mensen als Diego Maradona, Kenny Dalglish en Johan Cruijff. Dus ik snap dat mensen iets in mij zien. En Jari is een andere naam dan Frank, Ronald of Edwin."
Litmanen was zelfs bij Feyenoord-fans geliefd. Een van de grootste talenten van Feyenoord, Jari Schuurman, maar ook Jari Oosterwijk van FC Twente dragen zijn voornaam. "Ik speelde meestal goede wedstrijden tegen Feyenoord. Volgens mij is Feyenoord zelfs de club waartegen ik de meeste goals heb gemaakt. Dus je zou denken dat het eerder haat zou moeten zijn."
De 45-jarige Litmanen is inmiddels (pas) vijf jaar geleden gestopt als professioneel voetballer, bij HJK Helsinki. Hij is bezig met zijn trainersdiploma in Finland en werkt tegenwoordig voor de Finse voetbalbond. Veel vragen via Twitter gingen over wat de toekomst Litmanen gaat brengen, en over Ajax. "De Toekomst is het trainingscomplex van Ajax", stelt de Fin in eerste instantie droog vast. "Maar of dat ooit gaat gebeuren, dat weet ik niet."
"De toekomst en Ajax, dat klinkt wel mooi. Op dit moment ben ik heel tevreden met wat ik doe. Maar ik zeg nooit nooit. En zeker tegen Ajax zeg ik nooit nooit."