Merkel staat strafonderzoek naar Duitse komiek toe
De Duitse regering maakt de weg vrij voor de opening van een strafrechtelijk onderzoek naar de komiek Jan Böhmermann. Daar had de Turkse regering om gevraagd. Volgens artikel 103 van het wetboek van strafrecht moet de Duitse regering zich uitspreken over de vraag of belediging van een bevriend staatshoofd vervolgd mag worden. Merkel is daar nu dus mee akkoord gegaan. Daarmee geeft ze geen oordeel over de kwestie.
Een woordvoerder van de AK-partij van de Turkse president Erdogan noemt het "de juiste beslissing". "Een belediging van onze president is een gebrek aan respect voor onze natie en onze staat."
Gedicht
"Merkel was zoals altijd erg rationeel", zegt NOS-correspondent Judith van de Hulsbeek. "Ze zei dat deze kwestie thuishoort bij de Duitse rechter, niet bij de Duitse regering."
Böhmermann las eind vorige maand in een satirisch tv-programma een gedicht voor waarin hij onder meer zei dat Erdogan een klein geslacht heeft en seks met schapen had. Erdogan was woedend en vroeg de Duitse regering om de komiek te vervolgen wegens belediging. Ook deed hij aangifte bij de Duitse politie.
Merkel onderstreept dat in Duitsland niet de politiek maar uiteindelijk de onafhankelijke rechter uitspraak doet over de schuldvraag. "In Duitsland heeft niet de regering maar justitie het laatste woord", zei ze. Ook bekritiseerde ze de mensenrechtensituatie in Turkije.
Merkel zei verder dat de kwestie de regeringspartijen SPD en CDU verdeelt. Dat blijkt ook uit de reactie van Thomas Oppermann, de SPD-fractievoorzitter in de Bondsdag. "Ik vind het een verkeerde beslissing. Strafvervolging voor satire wegens 'majesteitsschennis' past niet in een moderne democratie."
De eurosceptische oppositiepartij Alternative für Deutschland heeft ook afkeurend gereageerd op het besluit van Merkel. Partijleider Meuthen spreekt van een politieke knieval voor Erdogan.
Merkel bracht zichzelf in een lastig parket door in een telefoongesprek met de Turkse premier Davutoglu te zeggen dat ook zij het gedicht opzettelijk kwetsend vond.
Merkel wil de relatie met de Turken goed houden, omdat die onmisbaar zijn bij het reguleren van de vluchtelingenstroom uit Syrië en Irak. Door haar opmerking wekte zij de indruk dat Böhmermann zou worden vervolgd. Het Duitse wetboek van strafrecht heeft een paragraaf die het beledigen of belasteren van een buitenlands staatshoofd verbiedt, op straffe van een geldboete of een gevangenisstraf.
Veel Duitsers vinden dat het gedicht onder de vrijheid van meningsuiting valt. Merkel wil het omstreden artikel 103 dan ook schrappen. Daartoe dient ze een wetsvoorstel in.
Civiele zaak
Naast een mogelijke strafzaak komt er ook een civiele procedure tegen Böhmermann. De Duitse advocaat van president Erdogan zegt dat hij voor het einde van de maand een zaak aanspant.
Volgens de advocaat heeft Böhmermann geweigerd een verklaring te ondertekenen waarin hij belooft het gedicht niet meer voor te dragen. De advocaat wil een verbod nu alsnog afdwingen via de rechter.
Rutte: Zaak Duitsland - Turkije
Premier Rutte wil niet reageren op de vervolging van de Duitse komiek. Tijdens zijn wekelijkse persconferentie noemt de premier het een zaak tussen Duitsland en Turkije, waarover hij geen uitspraken wil doen.
