Pillen slikken tegen 'misselijkmakende' Karadzic
Ze gaat zeker kijken, zegt ze. Maar niet zonder pillen te slikken om niet misselijk te worden van Radovan Karadzic.
Morgen doet het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag uitspraak in de zaak tegen voormalige leider van de Bosnische Serviërs. De hoofdaanklager heeft levenslang geëist.
De oudere dame op een bankje in het centrum van Sarajevo geniet op een van de eerste lentedagen van de zon. Met haar zullen de meeste inwoners van de Bosnische hoofdstad morgenmiddag aan de tv gekluisterd zitten. Niet als bij een voetbalwedstrijd in het café of op straat, maar over het algemeen gewoon thuis.
Rond 15.00 uur weten we of Karadzic gestraft wordt voor zijn aandeel in de oorlog van 1992 tot 1995, de belegering van Sarajevo en de massamoord in Srebrenica. Karadzic was als president van de Republika Srpska volgens velen in de stad de architect van de ellende die ze hebben moeten doorstaan.
Ruim 100.000 doden vielen er. Meer dan twee miljoen mensen werden uit hun huizen, dorpen of steden gejaagd. Minstens 12.000 vrouwen werden verkracht.
Het is niet te voorkomen dat de oorlog nog dagelijks in haar leven aanwezig is, zegt ze. "Zoveel slachtoffers, kinderen en volwassenen. Hele families zijn verdwenen."
De oorlog beïnvloedt mijn leven nog elke dag.
Ook in het straatbeeld is het geweld van toen niet ver weg. Veel huizen en gebouwen zijn in de laatste 20 jaar opgeknapt, maar in bijna elke straat zijn nog steeds kogelgaten zichtbaar en hier en daar staat een ruïne van een in puin geschoten pand. Karkassen met bomen op zolder.
De 14-jarige Ajla Ćesir weet niet beter. Ze werd na de oorlog geboren en kent Sarajevo alleen maar zo, gehavend en langzaam opkrabbelend. Ze hoopt dat Karadzic levenslang krijgt.
Het is barbaars, zegt ze. "De oorlog beïnvloedt mijn leven nog elke dag. Vooral als ik zie hoe mijn ouders er nog mee worstelen, zoals de paniekaanvallen van mijn moeder. Dat heeft mij getekend, mijn persoonlijkheid, mijn geestelijke gesteldheid."
Ajla zegt van Bosnië te houden. "Het is een prachtig land, maar het is dood." Daarom wil ze weg, naar het buitenland, reizen. "Ik wil niet weglopen hoor, maar wel mijn leven een beetje beter maken. En dan kom ik terug om mee te helpen dit land op te bouwen."
Maar eerst de veroordeling van Karadzic afwachten. Ze heeft niets met politiek, maar dit vindt ze belangrijk. "Het betekent veel voor mijn ouders en het is een belangrijk moment voor mijn land. Dus ik ga met hen kijken, thuis op de bank."
Suada Ahmec kijkt ook thuis, met haar man samen. Ze zijn beiden gepensioneerd. Niet dat ze er veel van verwacht. Natuurlijk moet Karadzic voor de rest van zijn leven achter de tralies, vindt ze.
Maar politici van tegenwoordig zijn volgens haar geen haar beter. "Soms denk ik weleens dat het tijdens de oorlog nog beter was dan nu. Toen hielpen we elkaar, nu denkt iedereen alleen nog maar aan zichzelf. En de politici proberen de situatie alleen maar zo te houden, dan kunnen zij blijven zitten en blijven profiteren."
Misschien vermoorden ze Karadzic voordat hij het oordeel krijgt te horen, zegt Ahmec met in haar achterhoofd wat er gebeurde met Slobodan Milosevic. Die stierf voor het einde van zijn proces in de gevangenis in Scheveningen. "Als hij het toch haalt tot morgen, dan krijgt hij misschien wel een hartaanval of een hersenbloeding." Ze lacht er hartelijk om en steekt een nieuwe sigaret op.
