Vijf vragen over Tunesië
Achter de mooie stranden van Tunesië gaat een repressief regime schuil. Al meer dan twintig jaar wordt het land geregeerd door president Zine el Abidine Ben Ali. Wie is hij en wat voor beleid voert hij?
Vijf vragen over Tunesië beantwoord.
Wie is Zine el Abidine Ben Ali?
Zine el Abidine Ben Ali werd op 7 november 1987 president van Tunesië, nadat hij een paleiscoup pleegde en zijn voorganger afzette. Samen met zijn vrouw, Leila Trabelsi, regeert hij het land. De familie is onder de bevolking impopulair, vooral door de ongekende en opzichtige luxe waarin de familie zich wentelt.
Sinds 1987 is Ben Ali vijf keer herkozen, steeds met ongeveer 90 procent van de stemmen. Volgens de oppositie en internationale organisaties waren het allemaal oneerlijke verkiezingen. In 2004 zou Ben Ali met pensioen gaan, maar door het hervormen van de grondwet kan hij in ieder geval tot 2014 president blijven.
Wat voor soort beleid voert hij?
Tunesië is onder de het regime van Ben Ali een redelijk stabiel en, in vergelijking met andere landen in de regio, welvarend land. Maar wie verder kijkt ziet een president die met ijzeren vuist regeert. Het land heeft een meerpartijenstelsel, maar de president heeft alle macht. Kritische geluiden van de oppositie worden niet getolereerd.
Rond de president cirkelt een kleine elite die steeds verder corrumpeert en zichzelf verrijkt. De regering investeert vooral in het voor toerisme belangrijke noorden en de grote steden. Daarbuiten lijdt de bevolking onder hoge werkloosheid en een gebrek aan toekomstperspectief.
Hoe staat het met de mensenrechten in Tunesië?
De Tunesische regering schetst naar buiten toe een positief beeld van de mensenrechtensituatie, maar volgens Amnesty International is dat volstrekt misleidend. In haar laatste rapport stelt ze dat iedereen die zich kritisch uitlaat over de Tunesische regering of opkomt voor de mensenrechten, een groot risico loopt.
Tunesische mensenrechtenactivisten en journalisten worden zonder reden gevangen gezet. Zij en hun familieleden worden lastiggevallen en bedreigd, hun huizen en winkels geplunderd, internet en telefoonlijnen geblokkeerd en e-mails onderschept. Politieagenten en veiligheidsagenten deinsen er niet voor terug om geweld te gebruiken.
Welke banden heeft het land met het Westen?
Tunesië is een bondgenoot van de Verenigde Staten en Europa in de strijd tegen het moslimterrorisme. Daarom kan de Tunesische regering op veel steun van het Westen rekenen.
Daarnaast geldt Tunesië in het Westen als 'modelland' in de Arabische wereld: modern en geëmancipeerd. Binnen de Arabische wereld is Tunesië het land met de meeste rechten voor vrouwen en met een uitzonderlijk goed onderwijssysteem. De stranden en vakantieresorts in Tunesië trekken jaarlijks miljoenen toeristen uit Europa.
Waarom gaan de mensen nu de straat op?
Het grootschalige protest is ongezien in Tunesië. Voor het eerst sinds het aantreden van president Ben Ali gaan mensen zo massaal de straat op. Hoewel het in eerste instantie een protest is tegen de hoge werkloosheid, schuilt daarachter een grote onvrede en frustratie over het repressieve regime van president Ben Ali.
Al heel lang zijn er spanningen in het land en de afgelopen jaren waren er kleine demonstraties. Het lijkt erop dat de wanhoopsdaad van de 26-jarige Mohammed Bouazizi onder de bevolking zoveel verontwaardiging teweeg heeft gebracht, dat die nu in groten getale de straat op gaat. Grote vraag is hoe lang de demonstraties nog doorgaan of wanneer de regering erin slaagt het protest de kop in te drukken.