Nieuwe aanwijzingen voor rol zika-virus bij hersenafwijking
Onderzoekers hebben er nieuwe aanwijzingen voor gevonden dat het zika-virus ernstige hersenafwijkingen kan veroorzaken bij ongeboren baby’s. Op internet beschrijven ze de zaak van een 20-jarige Braziliaanse vrouw die in januari beviel van een dode baby van wie het hersenweefsel ernstig was aangetast.
De Amerikaanse en Braziliaanse wetenschappers publiceren hun bevindingen op de website PLOS neglected tropical diseases.
De zwangerschap van de vrouw verliep normaal tot de 18e week. Toen werd ontdekt dat het gewicht van de foetus veel te laag was. In de 30ste week constateerden de artsen ernstige zwellingen in het hoofdje en afwijkingen in het centrale zenuwstelsel. Daardoor ontbraken delen van de hersenen.
Op grote schaal
In de 32ste week van de zwangerschap werd de baby gehaald. Die bleek het zika-virus bij zich te hebben. Het lijkt te gaan om dezelfde virusstam die nu op grote schaal voorkomt in in Brazilië.
Er waren al sterke vermoedens dat het virus een hersenaandoening veroorzaakt die ertoe leidt dat de schedel te klein blijft (microcefalie). Maar het moet nog steeds bewezen worden dat besmetting van een zwangere vrouw kan leiden tot microcefalie en andere ernstige hersenaandoeningen bij een ongeboren baby. Datzelfde geldt voor het verband dat nu is gelegd tussen het zika-virus en het ontbreken van delen van de hersenen.
Italiaanse vrouw
Twee weken geleden werd in een artikel in het New England Journal of Medecine een geval beschreven van een Italiaanse vrouw die in Noord-Brazilië zwanger werd toen het zika-virus daar al rondging. Na drie maanden zwangerschap kreeg ze verschijnselen die horen bij een zika-virusinfectie, zoals hoge koorts en spierpijn. De diagnose zika werd gesteld, maar er werd geen laboratoriumonderzoek gedaan.
Echo’s lieten geen afwijkingen bij haar baby zien, maar later werden in Italië en in Ljubljana wel ernstige afwijkingen gevonden: de baby had een groeiachterstand, een te klein hoofd en ernstige verkalking in de hersenen.
Autopsie
Na de beëindiging van de zwangerschap werd bij de autopsie het zika-virus ontdekt in de hersenen van de baby. Dat was recentelijk twee keer eerder gebeurd.
Hoewel er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie sterke vermoedens zijn van een oorzakelijk verband, blijft voorzichtigheid geboden. Zo wordt in The Lancet Infectious Diseases nog eens onderstreept dat er maar weinig hard bewijs is voor een oorzakelijk verband.
Keizersneden
In het stuk worden alle onzekerheden nog eens opgesomd: de waarschijnlijk niet-betrouwbare registratie van microcefalie-gevallen in Brazilië, de verschillende definities waarmee wordt gewerkt, het ontbreken van een test om achteraf vast te stellen of iemand microcefalie heeft gehad en het hoge aantal keizersneden in Brazilië, waardoor er ook meer baby’s met een klein hoofdje ter wereld komen.
Het commentaar in The Lancet roept op tot terughoudendheid bij het leggen van een stellig verband tussen zika en microcefalie. “Onderzoek naar andere oorzaken voor microcefalie én naar het zika-virus moet doorgaan”.